15 Şubat 2022 tarihinde Türkmenistan’ın Türkiye Büyükelçiliği tarafından Ankara Mövenpick Otel’de ANKASAM Başkanı Prof. Dr. Mehmet Seyfettin Erol’un da katılım sağladığı “Halkın Arkadağlı Çağı” konulu bir brifing düzenlendi. Basını bilgilendirme niteliğinde yapılan bu toplantıda Büyükelçi İşankuli Amanlıyev tarafından 2021 yılında Türkmenistan’da politik, ekonomik ve kültürel alanlarda yapılan önemli çalışmalar ve elde edilen başarılar anlatıldı. Söz konusu brifingde gerçekleştirdiği konuşmasında Ekselansları Sayın İşankuli Amanlıyev ana hatlarıyla şunlara değinmiştir:
“Malum olduğu üzere, 27 Eylül 2021 tarihinde Türkmenistan’ın Bağımsızlığının 30. yıldönümü büyük coşkuyla kutlanmıştır. Ayrıca geçen sene Türkmenistan’da ‘Türkmenistan Barış ve Güven Ülkesi’ sloganı altında geçmiş ve bu kapsamda çeşitli düzeyde ulusal ve uluslararası etkinlikler düzenlenmiştir. 2021 yılı Türkmenistan’ın mimarlığında BM Genel Kurulu tarafından ‘Uluslararası Barış ve Güven Yılı’ olarak ilan edilmiştir.
2021 yılında Türkmenistan’da ulusal ekonominin yüksek büyüme oranları devam etti. Hemen hemen tüm ekonomi alanlarında üretim hacminde büyüme oranı sağlandı. Gayri safi yurtiçi hasıla büyüme hızı %6,2 olarak gerçekleşti. Önemli ekonomik göstergelere gelince, doğal gaz üretimi 83 milyar 772,9 milyon metreküp, buğday üretimi 1 milyon 485 bin ton, pamuk üretimi 1 milyon 280 bin ton olmuştur. Yatırım oranları 24,6 milyar manat (tüm finansman kaynakları dahil) seviyesinde vuku buldu. Ayrıca, Türkmenistan’da 2007 yılına kıyasla 2021 yılında ortalama maaş oranında %366,3 artış oldu, 2008-2021 döneminde emeklilik ve devlet yardımlarının ödenmesi için tahsis edilen mali fonlar ise %1054 oranında arttı.
Bu dönemde başkent Aşkabat’ta ve illerde muhtelif tesislerin açılışı gerçekleştirilmiş ve faaliyete girmiştir. Bunların arasında demir yolu hattı, haberleşme hatları, elektrik ve gaz enerji tesisleri, tekstil fabrikası, hastane binaları, kara yolları, oteller, AVM ve onlarca diğer tesisler bulunmaktadır. Bu kapsamda yeni faaliyete geçirilen tesisler ise şu şekildedir:
Ayrıca, 2021 yılı itibariyle başta Türkmenistan–Afganistan–Pakistan–Hindistan uluslararası doğalgaz boru hattı projesi ve Türkmenistan–Afganistan–Pakistan elektrik hattı projesi olmak üzere birçok projenin devamlılığı söz konusudur. Kabul edilen programlara göre ülke ekonomisinin sanayileşme ve dijitalleşme süreci devam etmektedir.
2021 yılı uluslararası ilişkiler açısından da başarılıydı. Güven ve karşılıklı anlayışa, çeşitli yönlerde açık ve yapıcı etkileşime dayalı olarak dünyanın tüm devletleriyle dostane ve kardeşlik ilişkilerin güçlendirilmesine büyük önem verilmektedir. Daha önce olduğu gibi, Türkmenistan’ın dış politika stratejisi, devletimizin temel ilkeleri olan tarafsızlık, barışseverlik, iyi komşuluk ve karşılıklı yarara dayalı iş birliği ilkelerine sıkı sıkıya bağlı olarak yürütülmüştür. Bu kapsamda gerek dünya devletleriyle ikili ilişkiler gerekse uluslararası kuruluşlarla çok taraflı işbirliği geliştirilmektedir.
Geçen senede Türkmenistan Devlet Başkanı’nın önemli yurt dışı ziyaretleri yapılmış, çok sayıda devlet ve hükümet başkanları, uluslararası kuruluşların yöneticileri Türkmenistan’ı ziyaret etmişlerdir. Yabancı ortaklarla yapıcı bir diyaloğun güçlendirilmesinde, devlet ve hükümet düzeyindeki temaslara özel önem verilmektedir. Bu çerçevede 2021 yılında Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkiye’nin Cumhurbaşkanları Türkmenistan’a bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Ayrıca uluslararası kuruluşlar kapsamında da BM Genel Kurulunun 75. Oturumu Başkanı Volkan Bozkır, ECO Genel Sekreterleri Husrav Noziri, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Bagdat Amreyev ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı Genel Sekreteri Düsen Kaseinov Türkmenistan’ı ziyaret etmişlerdir. Ayrıca, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov; Tacikistan, Özbekistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu’nu ziyaret etmiş ve çok sayıda uluslararası etkinliklere fiziki ve çevrim içi olarak katılım sağlamıştır. TRT World, MİR Devletlerarası Radyo Televizyon Kurumu ve Rusya’nın TASS Haber Ajansı da dahil olmak üzere önemli medya kurumlarına mülakat vermiştir. Berdimuhamedov’un dijital ortamda katılım sağladığı etkinlikler arasında, İkinci BM Küresel Sürdürülebilir Ulaşım Konferansı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 14. Zirvesi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 76. Oturumu, BM Sanayi Forumu, İslam İşbirliği Teşkilatı Bilim ve Teknoloji Zirvesi, Kuzey Ekonomik İşbirliği Uluslararası Forumu bulunmaktadır. Ek olarak, Cumhurbaşkanı; Türk Devletleri Teşkilatı 8. Zirvesi, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 15. Zirvesi ve Bağımsız Devletler Topluluğu Zirvesi’ne fiziki katılım gerçekleştirmiştir.
Uluslararası kuruluşlarla ilişkiler kapsamında BM, AB, AGİT, ŞİÖ, BDT, Bağlantısızlar Hareketi, İİT ve diğer saygın uluslararası kuruluşlarla çok yönlü işbirliği aktif olarak geliştirilmektedir.
Türkmenistan’ın uluslararası camia nezdinde barışsever ve yapıcı bir dış politika yürüten ülke olarak saygınlığı artmaktadır. Türkmenistan’ın saygın uluslararası kuruluşlarda ortaya attığı önemli inisiyatifleri anlayış ve geniş destek bulmaktadır. Türkmenistan, çok sayıda yüksek düzeyli uluslararası etkinlikler düzenlemiştir. Bunlar; Uluslararası Ahalteke Atçılık Birliği 11. Toplantısı, Orta Asya Devlet Başkanları İstişare Toplantısı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı 15. Zirvesi ve Uluslararası Tarafsızlık Günü münasebetiyle 12 Aralık’ta gerçekleştirilen uluslararası konferanstır. Ayrıca, Başkent Aşkabat’ın 140. yıldönümünü kutlayan Türkmenistan Devlet Başkanı’nın katılımıyla Türkmenistan Ulusal Pavyonu Dubai «EXPO-2020» Dünya Fuarı’nda 2021 yılının Ekim ayında açılmıştır.
Tarafsız Türkmenistan, bölgedeki barış ve istikrarın güçlendirilmesine, iyi komşuluk ve işbirliği ortamının tesis edilmesine büyük katkıda bulunmuş ve bu devam etmektedir. Bütün bunlar nesnel olarak ülkemizin dünyadaki konumunu güçlendirmeye katkıda bulunmuştur.
11 Aralık 2021 tarihinde Aşbakat’ta Uluslararası Tarafsızlık Günü münasebetiyle ‘Barış ve Güven Politikası Uluslararası Barışın, İstikrarın ve Kalkınmanın Temelidir’ başlıklı uluslararası konferans düzenlendi. Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov konferansta yaptığı konuşmada günümüzde dünyanın muhtelif bölgelerinde zor siyası-stratejik çelişkilerin yaşandığına atıfta bulunarak, tüm dünyayı ilgilendiren sorunların çözüme kavuşmasında siyasi-diplomatik usullerin önemine değinmiş, uluslararası ilişkiler sisteminde yeni bir felsefi görüşü ortaya atmıştır. Bu görüş ‘Dialog – Barışın Teminatıdır’ şeklinde izah ediliyor. Böyle bir görüşün yayılması uluslararası düzeyde barışın, güvenliğin ve sürdürülebilir gelişmenin sağlanması bakımından büyük önem arz etmektedir. Genel olarak, “Türkmenistan- Barış ve Güven Ülkesi” sloganıyla geçen 2021 yılında, ülkenin muazzam doğal zenginliklerini kullanmak, güçlü ekonomik potansiyelini gerçekleştirmek, halkın manevi ve kültürel gelişimini sağlamak için büyük çalışmalar yapılmıştır.
Malum olduğu üzere, Türkmenistan’da her yıl belirli bir slogan altında geçiyor. 2022 yılının sloganı “Halkın Arkadağlı Çağı” olarak belirlenmiştir. Bu sözlerin anlamı büyüktür. Bu slogan, vatansever ruhun geliştirilmesine, ülkenin refahına yönelik projelerin ve programların uygulanmasına, ekonomik potansiyelin güçlendirilmesine ve halkın yaşam koşullarının iyileştirilmesine yönelik çalışmalarda ilham kaynağı olacaktır.
2022 yılında Türkmenistan’da düzenlenecek uluslararası etkinliklere gelince, Hazar denizi ülkelerinin 6. Devlet Başkanları Zirvesi, Orta Asya ülkeleri ve Rusya Federasyonu Parlamentolar arası Forum, 12 Mart 2022 tarihli Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ve diğer faaliyetler gösterilebilir.”
