Tarih:

Paylaş:

Yunanistan ve ABD’de Yunan Lobiciliği

Benzer İçerikler

Bu yazı şu dillerde de mevcuttur: English Русский

Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) iç ve dış politikasının belirlenmesinde lobicilik faaliyeti en etkili unsurlardan birisidir. ABD Başkanı’nın yanında Beyaz Saray başta olmak üzere iç ve dış politika konularında karar mekanizmasında yer alan kurum ve kuruluşlarda önemli görevlerde bulunan personelin karar ve değerlendirmelerinde lobicilerin yönlendirmeleri de önemli yer bir tutmaktadır. Bu bağlamda Temsilciler Meclisi ve Senato lobi faaliyetlerinde diğer önemli merkezler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bundan dolayı her devlet bir şekilde ABD’de lobi şirketlerine ve lobi faaliyetlerine bütçe ayırmaktadır.

Yunanistan da diğer devletler gibi ABD’de lobi faaliyetlerine oldukça önem vermektedir. Son dönemde, özellikle de ABD Başkanı Joe Biden’ın iktidara gelmesinden sonra Yunanistan’ın lobi faaliyetlerinde belirli bir ivme hissedilmeye başlanmıştır. Nitekim ABD-Yunanistan ilişkilerinde önemli bir ilerleme kaydedilirken, bir yandan Yunanistan bir süredir kriz içerisindeki ABD-Türkiye ilişkilerini baltalama konusunda girişimlerini hızlandırmıştır. Yunanistan kendi topraklarında ABD’ye yeni üsler tahsis etmekte, kendisi için F-35 savaş uçağı istemekte ve Türkiye’nin ABD’den talep ettiği F-35 ya da F-16 savaş uçağı/modernizasyon kitlerinin gönderilmesini de engellemeye çalışmaktadır. Rasyonel karar verme sürecinden uzak olan bu konu da ABD’deki Yunan lobisi, Yunanistan’ın en önemli kozu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Newhouse’un da vurguladığı gibi ABD’de en etkili lobi etnik gruplar üzerinden yürütülen lobicilik faaliyetleridir. Bu konuda Ermeniler, Yunanlar, Çinliler, Hintliler, Tayvanlılar, Ukraynalılar ve Japonlar ön plana çıkmaktadır.[1] Bu açıdan Türkiye, ABD’de yoğun bir etnik nüfusa sahip Yunan ve Ermeni lobisi ile mücadele etmek zorunda kalmaktadır.

Yunanistan lobisinin Başkan Biden üzerindeki etkisi, Biden’ın Yunanistan Başbakanı Miçotakis’in Washington ziyaretinde onuruna verdiği resepsiyonda görülebilir.[2] Biden açılış konuşmasında Yunan diasporasına methiyeler dizmiş, Maryland eyaleti Temsilciler Meclisi üyesi Yunan asıllı politikacı John Sarnabes’i takdim ederken babasının (ABD’nin Yunan asıllı ilk Senatörü) kendisi üzerinde çok etkisi olduğunu ve ondan çok şey öğrendiğini ifade etmiştir.

Yunanistan lobisinin dikkat çeken diğer bir unsuru ise halen ABD’nin Atina Büyükelçiliği görevini yapan Yunan asıllı Amerikalı George J. Tsunis’tir. Mayıs ayında göreve başlayan Tsunis’in büyükelçilik web sayfasında yer alan biyografisi,[3] fanatik bir Yunan aidiyetine sahip olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Çok koyu bir Yunan kültürü ile yetiştiğini ve ana dilinin Yunanca olduğunu yazan Tsunis’in, ABD’nin çıkarlarından ziyade Yunanistan’ın çıkarlarına hizmet edeceği çok açık bir şekilde biyografisine yansımaktadır. Bu görevlendirme Yunan lobisinin etkisini açık bir şekilde ortaya koyarken, Biden’ın resepsiyonda “ABD Başkanı seçildiğim gün mü daha mutluydum yoksa Tsunis’i görevlendirdiğim gün mü emin değilim” ifadeleri Biden-Yunan lobisi ve Yunanistan ilişkisini ortaya koymaktadır. Tsunis’in ABD’de Yunanistan çıkarları için çalışan “Hellenic American Leadership Council” adlı kuruluşun kurucu üyelerinden birisi olması Amerikan Büyükelçisi olarak ne amaçla çalışacağının açık göstergesidir.

Yunanistan lobisinin diğer bir etkisi ise Biden’ın NATO Zirvesi’nde “Türkiye’ye F-16 satmak ABD’nin çıkarınadır” ifadesinden hemen sonra görülmektedir. Nitekim Cumhuriyetçi Senatör Frank Pallone önderliğinde 30 senatör tarafından Biden’a bir mektup yazılmış ve Türkiye’ye F-16 satışının yapılmaması istenmiştir. Senatörler mektupta bu satışı engellemek için ellerinden gelen çabayı göstereceklerini vurgulamışlardır.

Pallone dışında mektuba imza atan senatörler “Karen Bass, Gus M. Bilirakis, Tony Cárdenas, Judy Chu, David N. Cicilline, Jim Costa, Mike Doyle, Anna G. Eshoo, Brian Fitzpatrick, Chuck Fleischmann, Louie Gohmert, Josh Gottheimer, Raúl M. Grijalva, Raja Krishnamoorthi, Susie Lee, Ted W. Lieu, Nicole Malliotakis, Carolyn B. Maloney, James P. McGovern, Grace Meng, Grace F. Napolitano, Chris Pappas, Donald Payne, Linda T. Sánchez, John Sarbanes, Jan Schakowsky, Adam B. Schiff, Brad Sherman, Albio Sires, Christopher H. Smith, Jackie Speier, David G. Valadao ve Peter Welch”tir.

Listeye bakıldığında Gus M. Bilirakis, Nicole Malliotakis, Chris Pappas, John Sarbanes’in Yunan Asıllı Temsilciler Meclisi üyesi olduğu görülmektedir.  David N. Cicilline ve Carolyn B. Maloney ise filhelenist (Yunanperver) görüşlü Amerikan senatörleri olarak bilinmektedir. Maloney Kongre’de “Congressional Caucus on Hellenic Issues” kurucusu ve Gus Bilirakis ile eş Başkan olarak görev yapmaktadır.

Tony Cárdenas, Judy Chu, Jim Costa, Mike Doyle, Anna G. Eshoo, Chuck Fleischmann, Ted W. Lieu, Nicole Malliotakis, Carolyn B. Maloney, James P. McGovern, Grace Meng, Grace F. Napolitano, Chris Pappas, Linda T. Sánchez, John Sarbanes, Jan Schakowsky, Adam B. Schiff, Brad Sherman, Albio Sires ve Christopher H. Smith’de 136 üyesi olan bu komisyonun üyeleri arasında yer almaktadır. İmza atan diğer üyeler ise bir şekilde Yunan diasporasının etkisinde kalmıştır. Özellikle Yunan diasporasının fazla olduğu bölgelerdeki siyasiler bu konuya dahil olmaktadırlar.

ABD’de yaşayan Yunan asıllı Amerikan vatandaşı sayısının 1,2 milyon ile 3,5 milyon arasında değiştiği düşünülmektedir. Yunan asıllı Amerikalıların en yoğun yaşadığı yerler Chicago, Boston ve New York’tur. Cleveland, Los Angeles, Washington, D.C., San Francisco, Philadelphia, Detroit, Miami, Tampa ve Atlanta Yunan asıllı Amerikalıların yoğun olarak yaşadığı diğer yerlerdir. Bu bölgelerden aday olan politikacılar bir şekilde Yunan diasporasının etkisinde kalmaktadır.

Diğer yandan Yunan lobisi Yunan asıllı Amerikalıların kurduğu birçok organizasyon vasıtası ile yürütülmektedir. ABD’de, Yunanistan lobisi yapan organizasyonların başında The Hellenic American Leadership Council[4], American Hellenic Council of California[5], American Hellenic Educational Progressive Association[6] American Hellenic Institute[7] gelmektedir. Yukarıda imzası bulunan siyasilerin büyük bölümü bir şekilde bu organizasyonlar ile ilintilidir.

Ancak burada unutulmaması gereken önemli bir nokta bulunmaktadır. Lobicilik faaliyeti önemlidir ve Amerikan Dış Politikası’na büyük bir etkisi bulunmaktadır. Ancak dış politikanın gerçekleri ve ABD’nin ulusal çıkarları lobicilik faaliyetlerinden daha önceliklidir. Tüm gücüne rağmen Yunanistan lobisi geçmişte de Türkiye’nin menfaatlerini engelleme konusunda başarılı olamamıştır. Son dönem de özellikle Biden yönetimi ile ivme kazanılmış gibi görünse de geçmişten alınan dersler ışığında Yunanistan’ın izleyeceği en akıllıca politika, sorunları Uluslararası Hukuk çerçevesinde Türkiye ile işbirliği yaparak çözmek olacaktır.


[1] John Newhouse, “The Influence of Lobbies on U.S. Foreign Policy”, Foreign Affairs, May/June 2009, Vol. 88, No. 3 (May/June 2009), s.73.

[2] Remarks By President Biden, First Lady Jill Biden, and Prime Minister Mitsotakis of Greece at a Reception Honoring Greek American Relations, Gr.USembassy, https://gr.usembassy.gov/remarks-by-president-biden-first-lady-jill-biden-and-prime-minister-mitsotakis-of-greece-at-a-reception-honoring-greek-american-relations/, (Erişim Tarihi: 14.07.2022).

[3]U.S. Embassy and Consulate in Greece,https://gr.usembassy.gov/embassy-consulate/athens/ambassador/, (Erişim Tarihi: 14.07.2022).

[4]Hellenicleaders.,https://www.hellenicleaders.com/, (Erişim Tarihi: 14.07.2022).

[5] A Message From Our Chairman, Americanhellenic, https://americanhellenic.org/, (Erişim Tarihi: 14.07.2022).

[6] Ahepa, https://ahepa.org/, (Erişim Tarihi: 14.07.2022).

[7] Ahiworld,http://www.ahiworld.org/, (Erişim Tarihi: 14.07.2022).

Doç. Dr. Şafak OĞUZ
Doç. Dr. Şafak OĞUZ
2019 yılında Doçentlik unvanını alan Şafak OĞUZ, Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki (TSK) 23 yıllık hizmetinden sonra 2021 yılında emekli olmuştur. Görevi esnasında Birleşmiş Milletler (BM) ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) bünyesinde de çalışan OĞUZ, Kitle İmha Silahları, Terörizm, Uluslararası Güvenlik, Uluslararası Örgütler ve Barış ve Çatışma Çalışmaları konularında çalışmalar yapmaktadır. OĞUZ, halen Kapadokya Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyeliği görevini sürdürmektedir. İyi derece İngilizce ve Almanca bilmektedir.