20 Mart 2024 tarihinde bir araya gelen Avustralya ve Çin dışişleri bakanları arasındaki görüşmenin ana teması ikili ilişkilerde istikrar olmuştur. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Avustralya ve Yeni Zelanda turu kapsamında Kanberra’da mevkidaşı Penny Wong ile bir araya gelmiştir. Bu, taraflar arasında Avustralya’da 2017 yılından bu yana yapılan en üst düzeyli toplantı olmuştur. Avustralya’nın eski hükümeti döneminde Çin’e yönelik bir dizi ürüne ticari tedbirler uygulanmış ve bölgede gerilim tırmanmıştı. Çalkantılı bir dönemin ardından ikili ilişkilerin rayına oturtulması için taraflar karşılıklı adımlar atmaktadır.[1]
Wong, toplantı sonrasında yaptığı açıklamada, “Avustralya ve Çin arasında istikrarlı bir ilişki kendiliğinden oluşmaz. Bunun için sürekli çalışmak gerekir. Bu da söz konusu süreçteki en son toplantıydı” demiştir. İki ülke arasında önemli farklılıklar olduğunu kabul etmekle birlikte ortak çıkarların korunması için çalışmaların devam edeceğini belirten Wong, “İşbirliği yapabileceğimiz yerlerde işbirliği yapacağız, ancak anlaşmazlığa düşmemiz gereken yerlerde anlaşmazlığa düşeceğiz ve bu farklılıkları akıllıca yöneteceğiz.” demiştir.[2]
20 Mart 2024 tarihinde gündeme gelen farklılıklar arasında adli meseleler de yer almıştır. Ayrıca toplantılarda, Çin’in 2020 yılında uyguladığı şarap, kaya ıstakozu ve bazı mezbahalara yönelik son ticari tarifelerin kaldırılması da görüşülmüştür.[3] Konuyla ilgili Wong, şu ifadeleri kullanmıştır: [4]
“Şarabımızla, ıstakozumuzla ve sığır etimizle gurur duyuyoruz ve Çinli tüketicilerin tüm bu ürünlerin Çin pazarına herhangi bir engelle karşılaşmadan erişmesinden fayda sağlayacağını düşünüyoruz. Aynı zamanda bunun her iki ülkenin de çıkarına olduğunu düşünüyoruz.”
Wong’la görüşmesinden önce yaptığı açıklamada Wang Yi, aşağıdaki ifadeleri kullanmıştır:[5]
“On yıl boyunca yaşanan geçmiş dönemeçler bize çıkarmamız gereken dersler ve değerli deneyimler bıraktı. İlişkiler şu anda doğru yolda, bu yüzden tereddüt etmemeli, rotadan sapmasına izin vermemeli ve geriye gitmemeliyiz.”
Wang, dönemin Başbakanı Li Keqiang’ın 2017 yılında dönemin Başbakanı Malcolm Turnbull ile görüşmesinden bu yana Avustralya’yı ziyaret eden en üst düzey Çinli yetkili olmuştur. Her iki dışişleri bakanına göre şimdiki Çin Başbakanı Li Qiang’ın Avustralya’yı ziyaret etme planları “yolunda” gitmektedir. Ziyaretin 2024 yılı ortalarında gerçekleşmesi beklenmektedir. Wang 20 Mart günü daha sonraki görüşmeler için Sidney’e gitmeden önce Başbakan Anthony Albanese ile kısa bir görüşme yapacaktır. Aynı zamanda Wang Yeni Zelanda’da mevkidaşı Winston Peters, Başbakan Christopher Luxon ve ülkenin ticaret bakanıyla bir araya gelmiştir.[6]
Öncelikle, bu tür ziyaretlerin, ülkeler arasındaki ilişkilerin durumunu değerlendirmek, sorunları ele almak ve işbirliği fırsatlarını belirlemek için önemli olduğunu belirtmek önemlidir. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin Avustralya’ya gerçekleştirdiği bu ziyaret, iki ülke arasındaki ilişkilerin önemini vurgulamaktadır ve ilişkilerin geliştirilmesi ve istikrarlı bir zeminde ilerletilmesi için çaba harcamaktadır.
İkinci olarak, ticaret konusundaki anlaşmazlıkların çözülmesi ve ticari ilişkilerin iyileştirilmesi için yapılan çabaların altını çizmektedir. Tarifelerin kaldırılması gibi adımlar, ticaretin canlanması ve ekonomik ilişkilerin güçlenmesi için olumlu bir adım olarak görülebilir.
Bu bağlamda, geleceğe yönelik umut verici işbirliği fırsatlarına işaret etmektedir. Çin Başbakanı Li Qiang’ın Avustralya’yı ziyaret etme planlarının “yolunda” olduğu belirtilmekte ve bu, gelecekteki ilişkilerin olumlu bir şekilde gelişme potansiyeline işaret etmektedir.
Ancak, tüm bu olumlu adımların yanı sıra, iki ülke arasındaki farklılıkların ve hassas konuların da dikkate alınması gerekmektedir. Ticaret politikaları ve uluslararası ilişkilerdeki diğer meseleler, ilişkilerin dengeli bir şekilde yönetilmesi gereken önemli alanlardır.
Sonuç olarak bu gelişmeler, Avustralya ve Çin arasındaki ilişkilerin karmaşıklığını ve çeşitli boyutlarını ele alırken, iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi için çaba harcanması gerektiğini vurgulamaktadır. Hem ortak çıkarların korunması hem de farklılıkların akıllıca yönetilmesi önemlidir, böylece istikrarlı ve yapıcı bir ilişki kurulabilir.
[1] “Australia Gets its Most Senior Chinese Leadership Visit Since 2017 as Relations Thaw Further”, Associated Press News, https://apnews.com/article/australia-china-yang-wong-trade-tariffs-b1e5eb1a0ff21df049fc03c08ba270ac, (Erişim Tarihi: 20.03.2024).
[2] “Australia Gets its Most Senior Chinese Leadership Visit Since 2017 as Relations Thaw Further”, Press Trust of India, https://www.ptinews.com/story/international/australia-gets-its-most-senior-chinese-leadership-visit-since-2017-as-relations-thaw-further/1370332, (Erişim Tarihi: 20.03.2024).
[3] “Australia Gets Its Most Senior Chinese Leadership Since 2017”, Start News Global, https://stratnewsglobal.com/world-news/australia-gets-its-most-senior-chinese-leadership-since-2017/, (Erişim Tarihi: 20.03.2024).
[4] “Australia Gets its Most Senior Chinese Leadership Visit Since 2017 as Relations Thaw Further”, Barchart, https://www.barchart.com/story/news/24912513/australia-gets-its-most-senior-chinese-leadership-visit-since-2017-as-relations-thaw-further, (Erişim Tarihi: 20.03.2024).
[5] “Australia Gets its Most Senior Chinese Leadership Visit Since 2017 as Relations Thaw Further”, Press Trust of India, https://www.ptinews.com/story/international/australia-gets-its-most-senior-chinese-leadership-visit-since-2017-as-relations-thaw-further/1370332, (Erişim Tarihi: 20.03.2024).
[6] “Australia Gets its Most Senior Chinese Leadership Visit Since 2017 as Relations Thaw Further”, Associated Press News, https://apnews.com/article/australia-china-yang-wong-trade-tariffs-b1e5eb1a0ff21df049fc03c08ba270ac, (Erişim Tarihi: 20.03.2024).
