Japonya, 19 Ekim 2023 tarihinde yaptığı açıklamada, Amerika Birleşik Devletleri’yle (ABD) birlikte icra edilen askeri tatbikata Avustralya’yı ilk defa davet ettiklerini açıklamıştır. Tokyo’daki görüşmeler sırasında Japonya Savunma Bakanı Minoru Kihara, Avustralyalı mevkidaşı Richard Marles’le bu meseleyi ele aldıklarını belirtmiştir.[1]
Kasım 2023 tarihindeki ilk tatbikat olan “Yama Sakura”, Japonya’nın Öz Savunma Kuvvetleri (SDF) ve ABD Ordusu’yla gerçekleştirilecektir. Şubat ayındaki ikinci tatbikat olan “Keen Edge” ise SDF ve ABD Deniz Piyadeleri tarafından icra edilecektir.[2] Görüşmenin ardından Kihara, “Tüm alanlarda Avustralya’yla savunma işbirliğimizi genişletiyoruz. Amacımız, acil durumlarda yakın bir şekilde birlikte çalışabilmektir” demiştir. İki ülke ayrıca ortak savunma teçhizatı geliştirme konusunda anlaşmıştır.[3]
Marles, Avustralya’nın Japonya’yla daha yakın güvenlik ilişkilerini memnuniyetle karşıladığını ifade etmiştir. Kanberra Hükümeti tarafından yayınlanan konuşma metninde, “Dünya genelinde stratejik olarak daha fazla uyuştuğumuz hiçbir ülke yok. Hem ABD’nin müttefikiyiz, hem de en büyük ticaret ortağımız Çin’le karmaşık ilişkilere sahibiz. Aynı zamanda birbirimize derin bir ilişkimiz var.” denmiştir.[4]
Japonya ve Avustralya, Çin konusunda bazı ortak çıkarlara sahiptir. Japonya, Avustralya’yı ABD’yle yürüttüğü ikili askeri tatbikatlara davet etmiş ve böylece Kanberra’yla savunma işbirliğini geliştirme iradesini ortaya koymuştur. Bu durumun Asya-Pasifik’teki güvenlik dinamiklerini ve aktörlerin jeopolitik tercihlerini etkileyebileceği öne sürülebilir.
Bu gelişme, özellikle bölgesel güvenlik ve stratejik işbirliği açısından bir dizi meseleyi gündeme getirmektedir. Bunlardan ilki bölgesel güvenlik zorluklarıdır. Japonya ve Avustralya, Çin’in bölgesel etkisinin artması gibi güvenlik endişelerine karşı birlikte hareket etme ihtiyacını hissetmektedirler.
Bir diğer husus, Amerikan müttefiklerinin kurmuş oldukları işbirlikleridir. Hem Japonya hem de Avustralya, ABD’yle müttefikliklerini sürdürmekte ve bu işbirliğini artırmayı arzulamaktadırlar. Bu, ABD’nin bölgedeki varlığına daha fazla bağımlılığı ve ABD’nin Asya-Pasifik’teki güç dengesini koruma isteğini yansıtmaktadır.
Askeri kapasite ve eğitim, bir başka önemli husustur. İki ülke, bu tür askeri tatbikatlar aracılığıyla savunma kabiliyetlerini geliştirmeyi ve askeri personelinin eğitimini artırmayı hedeflemektedirler. Bu, olası bir güvenlik krizi durumunda daha etkili bir şekilde yanıt verebilmelerini sağlamak için önemlidir.
Bir diğer konu ise Çin’le olan ilişkilerin dinamikleridir. Bu işbirliği, Çin’le ilişkilerin karmaşıklığını da vurgulamaktadır. Her iki ülke de Çin’le karmaşık ticaret ve diplomatik ilişkilere sahiptir.
Sonuç olarak Japonya’nın Avustralya’yı bu askeri tatbikatlara davet etmesi, Asya-Pasifik’teki güvenlik ve stratejik dengeler açısından hassas bir gelişmedir. Bu işbirliği, bölgedeki askeri güçlerin birlikte çalışabilme yeteneklerini artırabilir ve bölgenin güvenlik ortamını tamamen kötüleştirebilir. Bunun bölgesel ilişkilere de olumsuz yansıması olabilir.
[1] “Japan Invites Australia to Join Two Military Exercises for First Time”, US News, https://t.ly/4Z4eR, (Erişim Tarihi: 20.10.2023).
[2] “Australia to Join Japan-U.S. Joint Command Post Drills for 1st Time”, Kyodo News, https://english.kyodonews.net/news/2023/10/ca844c854765-australia-to-join-japan-us-joint-command-post-drills-for-1st-time.html, (Erişim Tarihi: 20.10.2023).
[3] Aynı yer.
[4] Aynı yer.
