2023 yılı G20 Zirvesi, 9-10 Eylül 2023 tarihlerinde Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de yapılmıştır.[2] Nitekim bu zirve, 18. G20 Zirvesi olma özelliğine sahiptir.[2] Zirve, “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” temasıyla işlenmiştir ve bu slogan ev sahibi olması hasebiyle Hindistan tarafından hayata geçirilmiştir. [3] Zirvede birçok ülke üst düzeyde temsil edilmiş, ancak zirveye Rusya Devlet Başkanı Putin ve Çin Cumhurbaşkanı Şi Cinping katılım sağlamamıştır.[4]
G20, Avrupa Birliği ve 19 ülkeden oluşmaktadır. Bu ülkeler, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, Türkiye, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’dir (ABD).[5] G20 toplamda uluslararası jeoekonomik üretimin %85’ini ve dünya ticaretinin %75’ini oluşturmaktadır.[6] G20, ilk liderler zirvesini 2008 yılında düzenlemiştir.[7] Bu kapsamda G20 Zirvesi’nin ve bahse konu olan bu zirvede alınan kararların oldukça öneme haiz olduğu öne sürülebilir. Nitekim bu kararlar, küresel çapta çok önemli etkiler yaratma potansiyeline sahiptir.
Bu bağlamda 2023 yılı G20 Zirvesi’nin sonuç bildirgesinde ilk olarak Rusya-Ukrayna Savaşı’na yönelik tutumun geçen yıl Bali’deki Zirve’ye kıyasla yumuşadığı görülmektedir. Bir önceki zirvede “Rusya saldırısı” ve “Rusya’nın Ukrayna’dan çekilmesi şeklinde yer alan ifadeler, bu yılki zirvenin sonuç bildirgesinde yer almamıştır.[8]
Öte yandan iklim değişikliği ve çevre konularında zirvenin fosil yakıtları aşamalı olarak kaldırma taahhüdünde bulunamaması eleştiri almıştır. Ancak Hindistan, daha temiz yakıtların kullanımını artırmak için ABD ve Brezilya ile küresel bir biyoyakıt ittifakı başlatmış, bitki ve hayvan atıkları da dahil olmak üzere kaynaklardan elde edilen biyoyakıtların ticaretini kolaylaştırarak net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmaya yönelik küresel çabaları hızlandırmayı amaçladığı söylenmiştir.[9]
Dahası Orta Doğu ile Güney Asya’yı birbirine bağlayan çok uluslu bir demiryolu ve liman anlaşması da Zirve’nin oturum aralarında gündeme gelmiştir. Tüm bunların yanı sıra Zirve’de, Hindistan tarafından davet edilen Afrika Birliği G20’ye kabul edilmiştir.[10] Nitekim 55 üyeli Afrika Birliği, gruplandırmayı daha temsili hale getirmek amacıyla resmi olarak Avrupa Birliği ile aynı düzeyde G20’nin daimi üyesi olmuştur. Şu ana kadar G20’ye yalnızca Güney Afrika Cumhuriyeti üyeydi. Afrika Birliği’nin girişi, G7 ülkelerinin uzun süredir baskın bir rol oynadığı G20 içerisinde Küresel Güney’in daha fazla söz sahibi olmasını sağlayabileceği söylenebilir.[11]
Aynı zamanda bu zirvede devletler yenilenebilir enerjiyi üç katına çıkarma ve iklim değişikliğiyle bağlantılı felaketler için ayrılan fonları artırma konusunda anlaşmaya varmıştır. Küresel liderler ve iklim uzmanları, deklarasyonun tartışmayı büyük ölçüde ileriye taşıdığını ve bu yılın sonlarında Dubai’de düzenlenecek küresel iklim konferansı COP28’de bir araya geldiklerinde iddialı bir iklim anlaşması için zemin hazırladığını söylemiştir. Dubai’deki iklim zirvesine başkanlık edecek olan Sultan el-Jaber, “Bu 20 ülke küresel emisyonların %80’ini oluşturuyor. Dolayısıyla bu deklarasyon iklim ilerlemesi için güçlü bir sinyal gönderiyor.” demiştir.[12]
G20 liderleri, 2030 yılına kadar küresel olarak yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma konusunda anlaşmış ve kömür enerjisini azaltma ihtiyacını kabul etmişlerdir. G20, yenilenebilir enerji kaynaklarının artırılması hedefine ulaşmak için mevcut politika ve hedeflerin değiştirilmesine yönelik herhangi bir plan sunmamış ve ayrıca yeşil enerjiye geçiş için yılda 4 trilyon dolara ihtiyaç duyulacağı belirtilmiştir. Ancak buna yönelik herhangi bir yol haritası belirtilmemiştir.[13]
Sonuç olarak G20 gerek ekonomik gerekse de politik nüfuzu nedeniyle küresel sistemde oldukça önemli bir etkiye sahiptir. G20 artık Batı etkisindeki bir platform olmaktan çıkmaktadır. Bunda Hindistan’ın payı büyüktür.
[1] “G20 Summit Closes with Russia, Brazil and India Boasting Success”, France 24, https://www.france24.com/en/asia-pacific/20230910-g20-summit-closes-with-russia-brazil-and-india-boasting-success, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[2] “G20 Summit 2023: Member Countries, Leaders, Schedule and Agenda”, Forbes, https://www.forbesindia.com/article/explainers/g20-summit-countries-leaders-schedule-agenda/88051/1, (Erişim Tarihi: 11.09.2023)
[3] “What is the G20 and why Does the Delhi Summit Matter?”, British Broadcasting Corporation News, https://www.bbc.com/news/world-48776664, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[4] “US Says India is Disappointed Xi and Putin aren’t Attending G-20, but Biden Sees it as an Opportunity” Cable News Network Politics, https://edition.cnn.com/2023/09/08/politics/g20-summit-india-friday/index.html, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[5] What is the G20, Who’s in it and What Happens at its Summits?”, PBS, https://www.pbs.org/newshour/world/what-is-the-g20-whos-in-it-and-what-happens-at-its-summits, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[6] “What is the G20 and why Does the Delhi Summit Matter?”, British Broadcasting Corporation News, https://www.bbc.com/news/world-48776664, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[7] “The G20 Summit Is an Opportunity for Modi and a Test of India’s Global Leadership”, Time, https://time.com/6311246/g20-summit-new-delhi-india-modi-global-south/, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[8] “G20: How Russia and West Agreed on Ukraine Language”, British Broadcasting Corporation News, https://www.bbc.com/news/world-asia-india-66768145, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[9] “Russia Hails G20 a ‘Success’ but Declaration Riles Ukraine”, Cable News Network World, https://edition.cnn.com/2023/09/10/europe/russia-g20-unconditional-success-intl/index.html, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[10] “The African Union is Joining the G20, a Powerful Acknowledgement of a Continent of 1 Billion People”, Associated Press News, https://apnews.com/article/g20-membership-africa-economy-india-ae58459261bc2722b54da422debc5b83, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[11] “Key Takeaways from the 2023 G20 Summit in New Delhi”, Reuters, https://www.reuters.com/world/key-takeaways-2023-g20-summit-new-delhi-2023-09-10/, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[12] “Group of 20 Countries Agree to Increase Clean Energy but Reach no Deal on Phasing out Fossil Fuels”, Associated Press News, https://apnews.com/article/india-climate-change-g20-cop28-c25dd753a2f8f520261ec4858b921a1a, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
[13] “Key Takeaways from the 2023 G20 Summit in New Delhi”, Reuters, https://www.reuters.com/world/key-takeaways-2023-g20-summit-new-delhi-2023-09-10/, (Erişim Tarihi: 11.09.2023).
