ABD’nin Barack Obama döneminde başlayan Donald Trump ve Joe Biden’la devam eden Hint-Pasifik politikası, Çin’in artan ekonomik ve askeri gücüyle birlikte dünya siyasetini ve ağırlık merkezini Atlantik’ten Pasifik bölgesine kaydırmıştır. Dünya’nın en güçlü ekonomilerinden olan ABD, Çin, Japonya ve dinamizmi her geçen gün artan Güneydoğu Asya ülkelerinin bulunduğu bu coğrafya, uluslararası güç hiyerarşisinin belirleneceği ana alan olarak ön plana çıkmaktadır.
2019 yılında önce ABD Savunma Bakanlığı ve ardından da Dışişleri Bakanlığı tarafından açıklanan Hint-Pasifik Strateji Belgesi, bölgenin önemini vurgularken; özellikle de askeri strateji bakımından Guam’a vurgu yapılmaktadır.
1940’lı yıllardaki kısa süreli Japon işgali haricinde, 1989 senesinden beri ABD’nin kontrolünde olan Guam adası, Pekin’e 4.000 ve Hawaii Adası’na 6.000 km mesafede bulunmasıyla önemli bir coğrafi lokasyonda yer almaktadır. Guam, dünyanın çatışma riski barındıran bölgelerinden olan Güney Çin Denizi, Tayvan Boğazı, Sarı Deniz ve Kuzey Kore gibi bölgelerine yakınlığı sebebiyle “mızrağın ucu” olarak da adlandırılmaktadır.
Geçmişte Kore ve Vietnam savaşlarında uzun menzilli bombardıman uçaklarına ve ikmal hatlarına ev sahipliği yapan Guam,[1] günümüzde de ABD’nin Özgür ve Açık Hint-Pasifik Stratejisi’nde kilit role sahiptir. Bu sebeple Amiral Philip Davidson, ABD Hint-Pasifik Komutanlığı Başkanlığı’ndan emekli olmadan kısa süre önce bu adayı; “ABD’nin uluslararası tarih çizgisinin batısındaki en kritik operasyon yeri” olarak adlandırmıştır.[2]
Askeri yetenek kapasitesi olarak Guam, bölgedeki tüm ABD kuvvetlerine kritik harekâtlar için operasyon kapasitesi ve lojistik destek sağlamaktadır. Mühimmat tedarik zinciri, yakıt depolama kapasitesi, istihbarat, gözetleme ve keşif kabiliyetleri açısından avantajlı bir coğrafyada bulunan ada, aynı zamanda iki ana askeri üs olan Andersen Hava Kuvvetleri Üssü ve Guam Deniz Üssü sayesinde Özgür ve Açık Hint-Pasifik Stratejisi’nin merkez bölgelerinden biri olmuştur. Bu kapsamda ABD, Guam’daki askeri üslerinin teknik kapasitesini arttırma yoluna gitmektedir.
2005 yılından beri Andersen Üssü’nde uzun menzilli, hava savunma sistemlerine nüfuz edebilen düşük gözlemlenebilir özelliğine sahip B-2 stratejik bombardıman uçakları aktif olarak görev almaktadır.[3] Guam, yaklaşık 7.000 ABD askerine ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca 2020 yılında, Japonya’nın Okinawa bölgesinden Guam’a taşınan Blaz Deniz Piyadeleri Tesisi’nde de 5.000 deniz piyadesi vardır.[4] Pasifik Komutanlığı’na bağlı alanlarda gerçekleşebilecek olası bir saldırıda güvenlik şemsiyesi sağlayacak olan Bölge Yüksek İrtifa Hava Savunma Sistemleri (THAAD), halihazırda Guam’da bulunmaktadır. Lakin çok yönlü saldırılar için yetersiz kapasitesi sebebiyle daha teknolojik bir savunma sisteminin de adaya kurulması gündemdedir.[5]
2020 yılında Davidson, National Defense dergisine verdiği röportajda “Ulusal Savunma Stratejisi’ni hızlı ve etkin biçimde uygulamak için atabileceğimiz ilk adım, Guam’da 360 derece, entegre ve kalıcı bir hava savunma sistemine sahip olmaktır.” açıklamasında bulunmuştur.[6] Bu kapsamda Davidson, “Guam Vatan Savunma Sistemi” olarak adlandırılan konseptin bir parçası olarak 2026 yılına kadar Guam’da aktif bir Aegis Shore hava savunma füze sistemine sahip olunmasının beklendiğini açıklamıştır.[7] Ayrıca ABD, Guam’daki askeri konuşlanmayı desteklemek ve kapasitesini arttırmak için Guam’ın 200 km ötesinde bulunan Tinian Adası’nda alternatif bir askeri üs inşa etmeyi planlamaktadır.[8]
ABD’nin Guam’da askeri gücünü arttırması, aynı zamanda bölgeyi bir askeri hedef haline getirmektedir. 2016 ve 2017 yıllarında Kuzey Kore, birçok füze denemesi gerçekleştirmiş ve testlerde önemli başarılar elde etmiştir. 4.500 km menzile sahip balistik füze Hwasong-12, 10.000 km menzile sahip Hwasong-14 ve 13.000 km menzile sahip Hwasong-15’i başarıyla test eden Kuzey Kore, Guam için önemli bir tehdit oluşturmaktadır.[9]
2020 yılının Eylül ayında Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri tarafından da Guam’da bulunan Andersen Hava Kuvvetleri Üssü’ne benzetilmiş bir bölgeye nükleer kapasiteye sahip H-6 bombardıman uçaklarının saldırdığı bir video paylaşılmıştır. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkilinin Tayvan’ı ziyaret etmesi sırasında yayınlana bu video önemli bir tehdit mesajı içermiştir.[10] Dahası Çin’in Guam’ı vurma ve nükleer savaş başlığı taşıma kapasitesine sahip DF-26 Balistik Füzesi, Çinli medya ve savunma uzmanları tarafından “Guam Katili” olarak da adlandırılmaktadır.[11]
ABD’nin adaya hem saldırı sistemleri getirip hem de yeni nesil savunma sistemleri kurması, olası bir savaş durumuna ön hazırlık olarak değerlendirilebilir. Zira Guam sadece ABD için değil; ABD’nin müttefikleri için de stratejik öneme haizdir. Lakin Guam’ın askerileşme süreci çift taraflı bir etki yaratmaktadır. Çünkü Çin, ABD’nin bu stratejisine karşı kendi askerileşme politikasını uygulamaktadır. Nitekim Çin’in Guam’ı vurma kapasitesine sahip füzesinin Çin kamuoyunda “Guam Katili” olarak adlandırılması ve Andersen Üssü görünümlü bir alana yapılan saldırı videosu, Çin’in Guam’ın artan askeri kapasitesi karşısında yaşadığı psikolojik kırılmayı göstermektedir. Şüphesiz ABD ile Çin arasında bölgede yaşanacak olası bir çatışmada, Çin’in savaşı ABD topraklarına taşıma ve askeri kapasitesini yok etme adına saldıracağı ilk adres Guam olacaktır.
[1] “Guam: Small But Important Piece of US Territory in Pacific”, VOA News, https://www.voanews.com/east-asia-pacific/guam-small-important-piece-us-territory-pacific, (Erişim Tarihi: 04.08.2021).
[2] Christopher Woody, The Pacific’s Smallest Countries are “Critical Geostrategic Ground”, Business Insider, https://www.businessinsider.com/pacific-islands-are-critical-geostrategic-ground-top-commander-says-2021-3, (Erişim Tarihi: 4.08.2021).
[3] “B-2 Spirit Stealth Bomber”, Airforce Technology, https://www.airforce-technology.com/projects/b2/, (Erişim Tarihi: 4.08.2021).
[4] Benjamin Brimelow, “The US Captured One of Its Most Important Military Outposts From an Enemy Who Didn’t Even Know It Was at Wa”r, Business Insider, https://www.businessinsider.com/how-guam-became-one-of-most-important-us-military-bases-2021-6, (Erişim Tarihi: 05.08.2021).
[5] Mats Engman, “Larissa Stünkel, The Question of Guam: A Pivotal Island’s Changing Realities”, The Institute for Security and Development Policy, https://isdp.eu/content/uploads/2020/12/The-Question-of-Guam-IB-18.12.20.pdf, (Erişim Tarihi: 05.08.2021).
[6] Mandy Mayfield, “Commander Wants Aegis Ashore Funding to Defend Guam”, National Defense, https://www.nationaldefensemagazine.org/articles/2020/7/21/commander-asks-for-guam-aegis-ashore-funding, (Erişim Tarihi: 05.08.2021).
[7] Aynı yer.
[8] Tyler Rogoway, “Air Force To Build Alternate Airbase On Tinian Island in Case Guam Gets Knocked Out”, The Drive, https://www.thedrive.com/the-war-zone/37885/air-force-to-build-alternate-airbase-on-tinian-island-in-case-guam-gets-knocked-out, (Erişim Tarihi: 05.08.2021).
[9] Bruce Klingner, “2021 Index Of U.S. Military Strenght”, The Heritage Foundation, s. 305-308
[10] “China Air force Video Appears to Show Simulated Attack on U.S. Base on Guam”, Reuters, https://www.reuters.com/article/us-china-usa-security-idUSKCN26C0EI, (Erişim Tarihi: 05.08.2021).
[11] Jack Kilbride, “China Mobilises DF-26 Ballistic Missiles Capable of Sinking US Warships in The South China Sea”, ABC News, https://www.abc.net.au/news/2019-01-10/china-mobilises-ballistic-missiles-capable-of-sinking-us-ships/10705594, (Erişim Tarihi: 05.08.2021).
