Rusya-Ukrayna Savaşı, birçok ülkenin savunma harcamalarını yeniden düzenlemesine ve askeri harcamaları önceleyen adımlar atmalarına sebep olmuştur. 19 Mayıs 2023 tarihinde savunma üretimini arttırdığına dair bir açıklama yapan Hindistan da bu trendden etkilenen ülkeler arasında olduğunu ortaya koymuştur.
Hindistan Hükümeti yaptığı açıklamada, ülkenin Rusya gibi ülkelerden yaptığı ithalata olan bağımlılığını azaltmaya çalışırken, Hindistan’ın savunma üretiminin geçen mali yılda %12’den fazla arttığını ve ilk kez 1 trilyon rupinin (12 milyar dolar) üzerine çıktığını belirtmiştir.[1] Aynı zamanda hükümeetin, 2025 yılına kadar savunma üretim hedefini 25 milyar ABD Doları olarak belirlediği bilinmektedir.[2] Savunma faaliyetlerinde yaşanan bu tür gelişmeler küresel askeri denklem açısından oldukça mühimdir.
Hindistan’ın savunma alanında Rusya’ya bağımlı bir ülke olduğu bilinmektedir. Moskova, Yeni Delhi’nin en önemli silah tedarikçisidir. Rusya-Ukrayna Savaşı’yla birlikte Rusya ile Hindistan arasındaki askeri ticaretin de kısmen sekteye uğradığı söylenebilir. Rus hava sistemlerinin teslimatı konusunda gecikmeler yaşanması bu duruma örnek teşkil etmektedir. Savaşla birlikte savunma bütçelerini ve harcamalarını arttıran bir çok ülke gibi Hindistan da savunma sektöründe yenilikler yapma yoluna gitmiştir. 2023-2024 yılı bütçesinde, toplam bütçenin %13,18’i savunmaya ayrılmıştır.[3]
Bununla birlikte Hindistan da bir yandan kritik ihraçlar yaparken diğer yandan üretim noktasında önemli aşamalar katetmeye çalışmaktadır. Ülkedeki en büyük savunma üretim şirketlerinden bazıları; Bharat Earth Movers Ltd. (BEML), Bharat Electronics Ltd. (BEL) ve Hindustan Aeronautics Ltd.’dir (HAL).[4] Ekonomik yapı içerisinde de önemli bir pozisyona sahip olan savunma sanayiinin gelişimi noktasında çeşitli adımlar atılmakta, bahse konu şirketler aracılığıyla mevcut askeri kapasite de güçlendirilmektedir.
The Global Fire Power 2023 yılı verilerine göre Hindistan askeri anlamda ilk 5 dünya gücü arasında yer almaktadır.[5] Savunma harcamaları noktasında da üçüncü sırada olduğu bilinmektedir. Çin ve Pakistan’la yürüttüğü stratejik bölgesel rekabet, Hindistan’ın askeri yeterliliklerini ve kapasitesini her daim üst seviyelerde tutmasını gerekli kılmaktadır. 2022 yılı boyunca da Yeni Delhi, Çin’le yaşadığı sınır gerilimlerine karşı bölgesel ortaklarıyla olan askeri bağlarını kuvvetlendirmiş, yeni işbirlikleri yapmış ve tatbikatlar düzenlemiştir.
Yeni Delhi askeri ilişkiler kapsamında, Avustralya, Bangladeş, Fransa, Endonezya, Japonya, Kazakistan, Kırgızistan, Myanmar, Nepal, Rusya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) gibi ülkelerle, ordu, donanma ve hava kuvvetlerinin dahil edildiği tatbikatlar gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda RIMPAC (Rim of the Pacific), MALABAR, Samvedna gibi çok taraflı tatbikatlarda da aktif olarak yer almaktadır. Son dönemlerde yapılan önemli tatbikatlar ise şu şekilde sıralanabilir:[6]
- Vostok 2022: Hindistan ve Rusya, Doğu Askeri bölgesi.
- Gagan Grevi: Hint Ordusu ve Hint askeri kuvvetleri, Pencap.
- JIMEX 2022: Hindistan ve Japonya, Bengal Körfezi bölgesi.
- Ortak Deniz Tatbikatı: Hindistan ve Nijerya, Gine Körfezi.
- Abhyas-01/22: Hindistan ve ABD Sahil Güvenlik, Chennai saihşi, Tamil Nadu.
- Vajra Prahar 2022: Hindistan ve ABD, Pradeş.
- VINBAKS 2022: Hindistan ve Vietnam
- RIMPAC 2022: Ortak tatbikat (26 ülke)
- VARUNA 2022: Hindistan ve Fransa
- AJEYA WARRIOR-2023: Hindistan-Birleşik Krallık
- KazInd: Hindistan ve Kazakistan
- NATO Tatbikatı
İkili ve çok taraflı tatbikatlarla geliştirilen askeri yeterlilik ve bu tatbikatlar vasıtasıyla arttırılan işbirliklerinin yanı sıra üretim konusunda da Yeni Delhi yönetiminin birtakım girişimlerde bulunduğu bilinmektedir. Örneğin 2022 yılı Ekim ayına kadar savunma sektöründe faaliyet gösteren 366 firmaya toplam 595 adet Sanayi Ruhsatı verilmiştir. Ayrıca Hindistan Hükümeti, yerli imalata ivme kazandırmak için savunma sanayisini özel sektör katılımına da açmıştır. Bununla birlikte savunma ihracatında da önemli oranda artış yaşanmaktadır. Hükümet, Uttar Pradeş ve Tamil Nadu’da da iki adet Savunma Sanayii Koridoru kurmuştur. Aynı zamanda Yeni Delhi yönetimi, ülkenin savunma faaliyetlerini desteklemek amacıyla yenilikçi teknoloji çözümleri geliştiren yaklaşık 194 savunma teknolojisi girişimine sahiptir.[7]
Şimdiye dek yapılmış olan en büyük savunma fuarı özelliğindeki DefExpo 2022 de Hindistan’ın savunma endüstrisinin küresel ölçekte yatırım için kritik bir sektör olarak ortaya çıktığını işaret eden bir gelişme olmuştur. 2022 yılının Ekim ayında ise Hindistan, ülkenin stratejik saldırı yeteneklerini daha da artırmak için önemli bir kilometre taşı olarak görülen ilk yerli nükleer enerjili denizaltısı INS Arihant’tan ateşlenen bir balistik füzeyi test etmiştir. [8] Ülke nükleer gelişmelerle de öne çıkmaktadır. Balistik füzelerle donanmış nükleer enerjili denizaltılara sahip olan altıncı ülke olarak stratejik bir konum da elde etmiştir. Hindistan’ın bu alandaki füze denemelerini de arttırdığına tanık olunmaktadır. 2022 yılında Agni-V füzelerinin testini başarıyla gerçekleştiren Yeni Delhi’nin, askeri kabiliyet ve savunma konusunda potansiyelini arttırmaya devam ettiği görülmektedir.
Özetle, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yol açtığı yeni güvenlik denkleminde Hindistan’ın da askeri-güvenlik sektöründeki yenilikler için bir fırsat alanı oluşturduğu söylenebilir. 2022 yılında Savunma Bakanlığı’nın açıkladığı Hindistan’ı bir savunma ekipmanı ve platform üretim merkezi haline getirme amacı taşıyan reform girişimleri gibi birçok yeni gelişme, ülkenin savunma kapasitesi ve askeri yeterlilik konusunda adım atmasına da temel oluşturmaktadır. Savunma bütçesinin arttırılmasından üretimin yükseltilmesine, ortak tatbikatlardan yeni anlaşma ve işbirliklerine kadar birçok alanda ilerleme yaşandığı görülmektedir. Çeşitli ülkelerle güvenlik bağlarının kuvvetlendirilmesi çerçevesinde de girişimler söz konusudur.
Öte yandan, ulusal gelişim ve kalkınma açısından stratejik başarı olarak görülen bu adımların, bölgesel güvenlik tehdit algısı noktasında da etkiler oluşturacağını ifade etmek mümkündür. Nitekim Rusya-Ukrayna Savaşı güvenlik ikilemini arttıran bir atmosfer de yaratmıştır.
[1] “India’s Defence Production Exceeds $12 Billion for the First Time”, The Economic Times, https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/india-says-defence-production-exceeds-12-billion-for-first-time/articleshow/100348964.cms, (Erişim Tarihi: 20.05.2023).
[2] “Defence Manufacturing Industry in India”, Ibef, https://www.ibef.org/industry/defence-manufacturing, (Erişim Tarihi: 20.05.2023).
[3] “Stats IQ: India’s Military Strength”, Study IQ, https://www.studyiq.com/articles/stats-iq-indias-military-strength/, (Erişim Tarihi: 20.05.2023).
[4] “Defence Manufacturing…”, a.g.m.
[5] “2023 India Military Strength”, Global Fire Power, https://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.php?country_id=india, (Erişim Tarihi: 20.05.2023).
[6] “Military Exercises of India, Participating Counties and Location”, Study IQ, https://www.studyiq.com/articles/list-of-military-exercises-of-india/, (Erişim Tarihi: 20.05.2023).
[7] “Defence Manufacturing…”, a.g.m.
[8] “India Enhanced Overall Military Capability in 2022”, The Economic Times, https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/india-enhanced-overall-military-capability-in-2022/articleshow/96660090.cms, (Erişim Tarihi: 20.05.2023).
