Son yılların en büyük ve en kapsamlı tatbikatlarından biri olan “Kış 2021 Tatbikatı”; Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ile dost ve kardeş ülke Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri’nin (ASK) katılımıyla 9. Kolordu Komutanlığı’nın sevk ve idaresinde, 14. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı’nca 1-12 Şubat 2021 tarihlerinde Kars’ta icra edilmiştir. Tatbikatın “Seçkin Gözlemci Günü’ne”, Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov başta olmak üzere, iki ülkenin kuvvet komutanları ve ilgili devletlerin çok sayıda üst düzey askeri personeli katılmıştır. Böylece Türkiye ve Azerbaycan hem birlik ve beraberlik mesajı vermiş hem de bir güç gösterisi yapmıştır.
F-16 savaş uçaklarının, İHA/SİHA’ların, helikopterlerin, tankların, zırhlı araçların, top ve silahların kullanıldığı tatbikatta çok sayıda askeri personel, açıkça bir millet iki devlet anlayışının askeri alanda da uygulamaya konulduğunu gözler önüne sermiştir. Her ne kadar çok önceden planlanmış olsa da söz konusu tatbikat, son dönemde Kafkasya’da meydana gelen gelişmeler çerçevesinde çok daha büyük bir anlam kazanmıştır.
Uzun yıllardan beri yapılmakta olan bu tatbikat, 2019 yılında yaklaşık 30 ülkeden katılımcıya ev sahipliği yapmışsa da bu yıl dünya genelinde etkili olan Covid-19 salgınından ötürü sadece Azerbaycan’ın katılımıyla gerçekleşmiştir. Söz konusu tatbikatın Dağlık Karabağ’ın büyük bölümünün gerçek sahibine kavuşmasının hemen akabinde yapılması ise dünyaya ve bölge ülkelerine verilen çok önemli bir mesaj olmuştur. Tatbikatın “Seçkin Gözlemci Günü’ne” katılan her iki ülkenin ilgili bakanlarının yaptıkları konuşmalarda vurguladıkları hususlar da bu durumu net bir şekilde ortaya koymuştur.
Tatbikatta Türk ve Azerbaycan askerlerinin ve silahlarının büyük uyum içerisinde görev yapması, iki ülkenin ordularının birlikte çalışabilirliğini göstermesi ve askeri anlamda aynı dili konuşabilmesi açısından büyük bir önem taşımaktadır. Çünkü 1990’lı yıllardan beri Türkiye’deki askeri okullarda Azerbaycanlı askerlerin yetişmesinin, Azerbaycan’daki askeri okullarda TSK’dan danışmanların görev almasının, tarafların uzun bir süredir ortak tatbikatlar yapmasının ve Azerbaycan Ordusu’nun yeniden yapılanmasında Türk askerlerinin sorumluluk almasının olumlu etkileri görülmüş ve bu tatbikat, iki ülke askerinin uyum içerisinde operasyon yapabileceğini ortaya koymuştur. Nitekim tatbikata ilişkin basın mensuplarına bilgilendirme yapan Albay Şafak Oğuz yoğun kar ve şiddetli soğuklarda muharebe yapılabilmesi hususunda taktik usuller ve teçhizat konularında bilgi paylaşımında bulunulduğuna işaret ederek iki ülke arasındaki işbirliğine vurgu yapmıştır.[1]
Bu anlamda tatbikat, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin her geçen gün daha da derinleşeceğinin ve işbirliğinin çeşitli alanlarda da devam edeceğinin ispatı ve dünyaya ilanı olmuştur.
Tatbikatın bir diğer önemi ise Türk tarihinde çok önemli bir yere sahip olan Erzurum’daki 9. Kolordu Komutanlığı tarafından icra edilmesidir. Halen Gürcistan ve Ermenistan sınırının tamamında, İran sınırının ise önemli bir bölümünde güvenliği sağlamakla görevli olan 9. Kolordu Komutanlığı gerek Osmanlı İmparatorluğu gerekse de Kurtuluş Savaşı döneminde başta Doğu Anadolu’da olmak üzere farklı vatan topraklarında önemli başarılar elde etmiş ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana doğu sınırlarımızın güvenliğini sağlamada kritik bir rol oynamıştır. Kafkasya ve Ortadoğu’da son dönemlerde yaşanan gelişmeler göz önüne alındığında, bahse konu olan tatbikatın başarısı, 9. Kolordu’nun önemini bir kere daha gözler önüne sermiştir.
[1] “TSK’dan 66’sı Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinden 1268 Kişilik Personel ile Kış Tatbikatı”, DHA, https://www.dha.com.tr/yurt/tskdan-66si-azerbaycan-silahli-kuvvetlerinden-1268-kisilik-personel-ile-kis-tatbikati/haber-1810959, (Erişim Tarihi: 19.02.2021).
