Kuzey Kore, uluslararası yaptırımların yurtdışındaki misyonlarını finanse etme ve diğer faaliyetlerini sürdürme yeteneğini azaltmasından dolayı yurtdışındaki birçok diplomatik misyonunu kapatma kararı aldığını açıklamıştır.[1] Şu ana kadar İspanya, Hong Kong, Angola ve Uganda’daki misyonlarda kapanmalar yaşanmıştır. Ancak uzmanlar Pyongyang’ın toplamda 10 misyon ve büyükelçiliği kapatma olasılığı daha olduğu söylemektedir. Bu da mevcut diplomatik varlığının yaklaşık %20’sini temsil etmektedir.[2]
Kuzey Kore Dışişleri Bakanlığı, 3 Kasım 2023 günü yayımlanan bir açıklamada, “değişen küresel ortamlar ve ulusal dış politika doğrultusunda diplomatik misyonları geri çekme ve kurma operasyonları yürütüyoruz” demiştir. Bazı büyükelçiliklerin kapatılacağını ve yeni misyonların açılacağını belirten Dışişleri Bakanlığı, değişikliklerin “uluslararası ilişkilerde ulusal çıkarlarını teşvik etmek için düzenli işlerin bir parçası” olduğunu vurgulamıştır.[3]
Güney Kore Birleşme Bakanlığı’na göre Kuzey Kore’nin 150’den fazla ülkeyle diplomatik ilişkisi bulunsa da oldukça az büyükelçiliği ve konsolosluğu vardır. Buna benzer bir olayda Kuzey Kore, ciddi bir kıtlıkla karşı karşıya olduğu 1990’lı yıllarda yabancı misyonlarının birçoğunu kapatmıştı.[4]
Görünüşe göre, yurtdışında gizli yollarla para kazanma yöntemine başvuran Pyongyang, bu yolları güdebilmesini sınırlayan yaptırımlar nedeniyle tekrar büyük sorunlarla karşı karşıya kalmıştır.
Güne Kore Birleşme Bakanlığı, diplomatik kapanmaların “Kuzey Kore’ye yönelik yaptırımların güçlendirilmesinin, yakın müttefiklerinin bile ödemeler yapmasını zorlaştırarak yabancı para kazanmasını bozduğunun bir işareti” olduğunu belirtmiştir.[5]
Kore Ulusal Birleşme Enstitüsü’nün üst düzey Araştırmacısı Cho Han-bum, ülkenin ekonomik bir kriz dışında diplomatik misyonlarını kapatma nedeni olarak başka bir sebep bulmanın zor olacağını söylemiştir. Cho, şu ifadeleri kullanmıştır:[6]
“Kuzey Kore ekonomisine zarar vermek için siber saldırılar yeterli değil. Görünüşe göre ekonomik zorluk ve yabancı para kaynaklarının tükenmesi, yabancı ülkelerdeki elçiliklerin kapanmasının en büyük nedenleri gibi görünüyor.”
Kuzey Kore’nin zaten zorlu ekonomik durumu, Covıd-19 pandemisi sırasında sınırlarını kapattığında daha da kötüye gitmişti. Uzmanlar, ayrıca Pyongyang’ın Angola ve Uganda gibi Bağlantısızlar Hareketi’nden dostlarına odaklanan diplomatik stratejisinden, Çin ve Rusya gibi birkaç önemli ülkeye odaklanan yeni bir stratejiye geçtiğini söylemektedir.
Eski bir Kuzey Koreli diplomat olan ve Güney Kore’ye kaçan Thae Yong-ho, “Kuzey Kore, Çin, Rusya, Suriye, İran ve Küba gibi önemli ülkelerle ilişkilerini sürdürerek veya güçlendirerek sözde yeni Soğuk Savaş diplomasisini güçlendirecektir.” demiştir. “Ancak Kuzey Kore’nin genel diplomatik yeteneklerinin azalması kaçınılmaz olarak görülebilir” diye de eklemiştir.[7]
Bu bağlamda ilk olarak ekonomik baskılar oldukça önemlidir. Kuzey Kore, yaptırımların yurtdışındaki diplomatik misyonlarını finanse etmeyi ve dış politika faaliyetlerini sürdürmeyi zorlaştırması nedeniyle ciddi ekonomik zorluklarla karşı karşıyadır. Özellikle yaptırımların ülkenin yabancı para kazanma yöntemlerini sınırladığına dikkat çekilmektedir.
Diplomatik ilişkilerin daralması yine kayda değer bir başka konudur. Nitekim Kuzey Kore’nin yabancı ülkelerle diplomatik ilişkilerini sürdürebilmesi için büyükelçilikler ve konsolosluklar önemlidir. Bu diplomatik kurumların kapatılması, Kuzey Kore’nin yabancı ülkelerle iletişimini ve diplomasisini sınırlayabilir.
Değişen dış politika stratejisi ise yine öneme haiz bir durum meydana getirmektedir. Kuzey Kore’nin uzun vadeli dostlarından ziyade Çin ve Rusya gibi önemli ülkelere odaklanma eğiliminde olduğu görülmektedir. Bu, Kuzey Kore’nin dış politika tercihlerinde yeni bir yönelim yaşadığını göstermektedir.
Öte yandan ekonomik zorluklar da bu kapsamda öne çıkmaktadır. Kuzey Kore’nin diplomatik misyonları kapatma kararı, ülkenin ekonomik sıkıntılarının bir yansıması olarak görülebilir. Yaptırımların yanı sıra Covıd-19 pandemisi de Kuzey Kore’nin ekonomik durumunu olumsuz etkilemiş olabilir.
Son olarak yaptırımların etkisi dikkat çekmektedir. Kuzey Kore’nin yurtdışındaki diplomatik misyonlarını kapatma kararı, uluslararası yaptırımların etkili olduğunu ve ülkenin dış ilişkilerini zorlaştırdığını göstermektedir. Bu, yaptırımların Kuzey Kore üzerindeki etkilerini vurgulamaktadır.
Sonuç olarak Kuzey Kore’nin diplomatik misyonlarını kapatma kararının arkasındaki nedenler ve bu kararın ülkenin dış politika stratejisindeki değişiklikleri yansıttığı vurgulanmaktadır. Bu gelişmeler, uluslararası yaptırımların Kuzey Kore üzerindeki baskısının ve ülkenin ekonomik sıkıntılarının altını çizmektedir. Bu, Kuzey Kore’nin dış ilişkileri ve diplomatik kapasitesi üzerinde önemli etkilere sahip olabilir.
[1] “North Korea Says Closing Foreign Missions as Part of Its ‘Regular Affairs’”, Al Jazeera, https://www.aljazeera.com/news/2023/11/3/north-korea-says-closing-foreign-missions-as-part-of-its-regular-affairs, (Erişim Tarihi: 04.11.2023).
[2] “North Korea Says Recent Embassy Closures ‘Regular Affairs’“, Barron’s, https://www.barrons.com/news/north-korea-says-recent-embassy-closures-regular-affairs-d232f2b2, (Erişim Tarihi: 04.11.2023).
[3] “North Korea Closes 4 Diplomatic Missions, Suggesting Economic Woes”, Vocie of Ameria News, https://www.voanews.com/a/north-korea-closes-4-diplomatic-missions-suggesting-economic-woes/733916, (Erişim Tarihi: 04.11.2023).
[4] “North Korea is Closing Some Diplomatic Missions in What May be a Sign of Its Economic Troubles”, Associated Press News,https://apnews.com/article/north-korea-closes-diplomatic-missions-sanctions-embassy-7fc7fa4b5f88408af990eab5f6312b8d, (Erişim Tarihi: 04.11.2023).
[v] “North Korea Says Recent Embassy Closures ‘Regular Affairs’“, Barron’s, https://www.barrons.com/news/north-korea-says-recent-embassy-closures-regular-affairs-d232f2b2, (Erişim Tarihi: 04.11.2023).
[6] Aynı yer.
[7] Aynı yer.
