Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 18 Mart 2024 tarihinde Rusya’yı hedef alarak yaptığı açıklamada, yapay zekâ ve dijital teknolojiye dayalı sahte haber ve dezenformasyonu “demokrasiye yönelik tehditler” olarak nitelendirmiştir. Seul’de düzenlenen Demokrasi Zirvesi’nin açılışında konuşan Yoon, yapay zekâ ve teknolojinin demokrasiyi teşvik etmek üzere kullanılabilmesi için ülkelerin deneyimlerini ve bilgeliklerini paylaşmaları gerektiğini söylemiştir.[1]
Yoon, “Yapay zekâ ve dijital teknolojiye dayalı yalan haberler ve dezenformasyon sadece bireysel özgürlük ve insan haklarını ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda demokratik sistemleri de tehdit ediyor” demiştir. Güney Kore, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden’ın demokratik gerilemeyi ve hak ve özgürlüklerin erozyona uğramasını durdurmanın yollarını tartışmayı amaçlayan bir girişimi olan Demokrasi Zirvesi konferansının üçüncüsüne ev sahipliği yapmıştır.[2]
Demokrasiye yönelik dijital tehditler ve teknolojinin demokrasi ve evrensel insan haklarını nasıl destekleyebileceği, Kosta Rika’dan ABD ve Gana’ya kadar 30’dan fazla ülkeden temsilcinin katıldığı Seul’deki üç günlük toplantıların ana gündemi olmuştur. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, zirvede yaptığı konuşmada, “Teknolojinin demokratik değerleri ve normları sürdürmesini ve desteklemesini sağlamamız gerekiyor” demiştir.[3]
Blinken, daha sonra 2024 yılının siber uzaydaki dezenformasyon ve yalan risklerini vurgulamak için “olağanüstü bir seçim yılı” olduğunu söylemiştir.[4] Blinken, Washington’un insan hakları savunucularına yönelik çevrimiçi saldırıların önlenmesine yardımcı olmak üzere teknoloji şirketleri için türünün ilk örneği olan bir kılavuz yayınladığını söylemiştir. Zirvede ayrıca, aralarında Güney Kore ve Japonya’nın da bulunduğu yarım düzine ülkenin daha, gazetecileri ya da insan hakları savunucularını gözetlemek için ticari casus yazılımların kötüye kullanılmasına yönelik ABD öncülüğündeki baskıya katıldığını dile getirmiştir. Bazı Avrupalı yetkililer de Rusya’yı yapay zekâ kullanarak dezenformasyon kampanyaları yürütmekle suçlamıştır.[5]
Polonya Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Robert Kupiecki, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında yaptıklarından daha korkunç olan tek şey, sosyal medya, derin sahte teknikler ve her yerde bulunan botlar tarafından hızlandırılan Rus propagandasının iğrenç yalan ağıdır” demiştir. Kremlin yanlış ya da yanıltıcı bilgi yayma suçlamalarını defalarca reddetmiştir. Öte yandan, zirvenin başlamasından saatler önce Kuzey Kore, son güç gösterisinde iki ay sonra ilk kez denize birkaç kısa menzilli balistik füze ateşlemiştir. Konferans ayrıca Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Sovyet sonrası rekor bir oy farkıyla başkanlık seçimlerinin galibi ilan edilmesinin hemen ardından başlamıştır.[6]
Bu sonuç, 1999 yılında iktidara gelen Putin’in altı yıllık yeni bir döneme başlayacağı ve bu dönemi tamamlaması halinde Josef Stalin’i geride bırakarak Rusya’nın 200 yılı aşkın süredir en uzun süre görev yapan lideri olacağı anlamına gelmektedir. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü, seçimleri eleştirerek “Sayın Putin’in siyasi muhaliflerini hapse atması ve diğerlerinin kendisine karşı aday olmalarını engellemesi göz önüne alındığında seçimlerin özgür ve adil olmadığı açıktır” demiştir.[7]
Putin, gazetecilere yaptığı açıklamada Rusya’daki seçimleri demokratik bulduğunu ve geçtiğimiz ay Kuzey Kutbu’ndaki bir hapishanede hayatını kaybeden muhalefet lideri Alexei Navalny’nin destekçileri tarafından kendisine karşı düzenlenen protestoların seçimin sonucunu etkilemediğini söylemiştir.[8]
Yoon Suk Yeol’un açıklamaları, yapay zeka ve dijital teknolojinin demokrasiyi tehdit eden unsurlar olarak ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu, demokratik süreçlere müdahale etme, yanıltıcı bilgi yayma ve manipülasyon gibi tehlikelerin varlığını göstermektedir. Bu tür teknolojilerin kullanımıyla ilgili düzenlemeler ve uluslararası işbirliği önemlidir.
Güney Kore’nin ev sahipliğinde düzenlenen Demokrasi Zirvesi, demokratik değerleri ve kurumları korumak için uluslararası bir platform sunmaktadır. Bu tür zirveler, ülkeler arasında bilgi paylaşımını ve işbirliğini teşvik ederek, dijital tehditlere karşı ortak bir çaba oluşturmayı amaçlamaktadır.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın ifadeleri, siber uzaydaki dezenformasyonun demokratik süreçler üzerindeki etkilerine dikkat çekmektedir. Özellikle seçim dönemlerinde bu tür tehditlerin arttığı ve uluslararası aktörlerin bilgi manipülasyonu girişimlerine karşı önlem almanın önemini vurgulamaktadır.
Aynı zamanda Rusya’nın yapay zekâ ve dijital teknolojiyi kullanarak dezenformasyon kampanyaları yürüttüğüne dair suçlamalardan bahsedilmektedir. Rusya’nın uluslararası alanda bilgi manipülasyonu ve propaganda faaliyetleriyle ilişkilendirilmesi, uluslararası ilişkilerde gerilime neden olabilir ve dijital güvenlik konusunda daha sıkı önlemlerin alınmasını teşvik edebilir.
Vladimir Putin’in yeniden seçilmesi ve bu seçimlerin demokratikliği hakkında Beyaz Saray tarafından yapılan eleştiriler, Rusya’daki siyasi atmosferin uluslararası toplumda nasıl algılandığını göstermektedir. Siyasi muhaliflere baskı yapılması ve seçim sürecindeki kısıtlamalar, Rusya’nın demokratik standartlara ne kadar uygun olduğu konusunda ciddi endişelere yol açmaktadır.
[1] “South Korea Hosted Summit Warns of AI Risks to Democracy”, Reuters, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-yoon-warns-tech-threat-democracy-summit-2024-03-18/, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[2] “Antony Blinken Warns of Technology Threat to Democracy at Seoul Forum”, Kyodo News, https://english.kyodonews.net/news/2024/03/b6886b8e9075-blinken-warns-of-technology-threat-to-democracy-at-seoul-forum.html, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[3] “Democracy Under Threat from AI-Generated Fake News and Disinformation, Warns South Korea’s Yoon”, South China Morning Post, https://www.scmp.com/news/asia/east-asia/article/3255756/democracy-under-threat-ai-generated-fake-news-and-disinformation-warns-south-koreas-yoon, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[4] “S.Korea’s Yoon Warns of Tech Threat to Democracy”, The Daily Adversiter, https://www.dailyadvertiser.com.au/story/8559770/skoreas-yoon-warns-of-tech-threat-to-democracy/, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[5] “South Korea Hosted Summit Warns of AI Risks to Democracy”, Reuters, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-yoon-warns-tech-threat-democracy-summit-2024-03-18/, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[6] “Democracy Under Threat from AI-Generated Fake News and Disinformation, Warns South Korea’s Yoon”, South China Morning Post, https://www.scmp.com/news/asia/east-asia/article/3255756/democracy-under-threat-ai-generated-fake-news-and-disinformation-warns-south-koreas-yoon, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[7] “Antony Blinken Warns of Technology Threat to DEMOCRACY at Seoul Forum”, Kyodo News, https://english.kyodonews.net/news/2024/03/b6886b8e9075-blinken-warns-of-technology-threat-to-democracy-at-seoul-forum.html, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
[8] “South Korea Hosted Summit Warns of AI Risks to Democracy”, Reuters, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-yoon-warns-tech-threat-democracy-summit-2024-03-18/, (Erişim Tarihi: 18.03.2024).
