Almanya; Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Çin ve Japonya’nın ardından dünyanın en büyük dördüncü ekonomisidir.[1] Buna rağmen Alman Federal Hükümeti, ekonominin art arda üç çeyrek boyunca durgunluk içinde olduğunu doğrulamıştır.[2] Bu durum, Alman ekonomisi için problemli bir projeksiyon sunmaktadır.
Londra merkezli finansal danışmanlık şirketi Capital Economics’in yakın tarihli bir raporunda, “Almanya’da hane halkı ve hükümet tüketiminin çok zayıf olmaya devam edeceğinden şüpheleniyoruz ve yatırımın daralacağını düşünüyoruz” ifadesine yer verilmiştir.[3]
Finansal web sitesi Trading Economics’e göre veriler, 2022 yılının üçüncü çeyreğinin sonundan bu yana büyüme göstermemiştir.[4] Bunun çok büyük bir düşüş olmadığı söylenebilir. Ancak yine de kötümser senaryoları beraberinde getirdiği öne sürülebilir.
Almanya’nın Avrupa’nın en büyük ekonomisi olduğu hesaba katıldığında,[5] bu ekonomik gerilemenin bir benzerinin Avrupa Birliği (AB) için de geçerli olduğu söylenebilir. Avrupa’daki diğer ülkeler de ekonomik anlamda darbe alırken, Yunanistan gibi ekonomik anlamda daha zayıf olan ülkeler orantısız bir şekilde zarar görmektedir.
Dahası Almanya’nın Gayri Safi Yurt İçi Hasılası’nda (GSYİH) yaşanan %0,5’lik bir düşüşün kırılgan olan diğer Avrupa ekonomileri üzerinde çok daha büyük bir olumsuz etkiye sahip olacağı tahmin edilmektedir.
Capital Eocnomics’e göre; Almanya’nın ekonomik karışıklığı ve durgunluğu muhtemelen altı ay kadar daha sürecektir. Capital’in son raporunda, “Ekonominin hem üçüncü hem de dördüncü çeyrekte daha da küçüleceğine dair fikir birliğinin altında kalan tahminimiz konusunda rahatız” ifadesine yer verilmiştir.[6] Başka bir deyişle Capital, Almanya’daki resesyonun en az beş çeyrek süreceğini öngörmektedir.
Şu andaki ekonomik gidişatın, Covid-19 salgını ve buna bağlı hükümet karantinaları dönemindeki kadar kötü olmadığı söylenebilir. Nitekim Covid-19 salgınının etkilerinin net bir şekilde hissedildiği dönemlerde Almanya ekonomisi de tam anlamıyla bir çöküşe geçmişti. O döneme kıyasla şu anda durumun daha iyi olduğu belirtilmektedir.
Bu bağlamda Berlin’in ekonomik durgunluğunun temel olarak Rusya-Ukrayna Savaşı’yla yakından ilgili olduğu söylenebilir. Zira Rusya-Ukrayna Savaşı hasebiyle ABD başta olmak üzere Batılı devletler tarafından Rusya’ya birçok yaptırım uygulanmaktadır. Bu nedenle Rusya ekonomisi olumsuz etkilenmiş, ruble dolar karşısında önemli bir düşüş yaşamış[7] ve binden fazla şirket Rus pazarından çekilmiştir.[8] Ancak Avrupa’nın enerji noktasında Moskova’ya olan bağımlılığı da dikkate alınmalıdır.
Avrupa’nın Rus doğalgazına bağımlılığı ve çok devletli sistemi de kırılganlık yaratmakta ve yaptırımların süresiz olarak uygulanabilirliği noktasındaki şüpheleri arttırmaktadır. Bilindiği gibi Avrupa ülkeleri, doğalgazının yaklaşık %40’ını Rusya’dan ithal etmektedir ve Gazprom’un arzı kısması, Avrupalı devletlerin ekonomisini olumsuz etkilemektedir. 2022 yılının Temmuz ayında Avrupalı devlet başkanları, doğalgaz kullanımını %15 oranında azaltma kararı almışlardır.[9] Uzun vadede Avrupa devletleri, yeni doğalgaz terminalleri inşa ederek yeni tedarikçilerle yeni doğalgaz anlaşmaları imzalayabilirler. Fakat bu, oldukça uzun zaman alacaktır. Kısa vadede ise ekonomik durgunluk kaçınılmaz görünmektedir.
Sonuç olarak Rusya-Ukrayna Savaşı devam ettikçe ve Batı Bloğu’nun Moskova’ya karşı yaptırımları sürdükçe özelde Almanya, genelde de Avrupa ekonomisinin durgunluğunun devam edeceği öngörülebilir.
[1] “The World’s Largest Economies”, World Data Info, https://www.worlddata.info/largest-economies.php, (Erişim Tarihi: 28.08.2023).
[2] “Germany’s Epic Recession Continues: Economy Still Can’t Catch A Break”, Forbes, https://www.forbes.com/sites/simonconstable/2023/08/28/germanys-epic-recession-continues-economy-still-cant-catch-a-break/?sh=4269af782bd2, (Erişim Tarihi: 28.08.2023).
[3] “Germany GDP Growth Rate” Trading Economics, https://tradingeconomics.com/germany/gdp-growth, (Erişim Tarihi: 28.08.2023).
[4] “Germany’s Epic Recession Continues: Economy Still Can’t Catch A Break”, Forbes, https://www.forbes.com/sites/simonconstable/2023/08/28/germanys-epic-recession-continues-economy-still-cant-catch-a-break/?sh=4269af782bd2, (Erişim Tarihi: 28.08.2023).
[5] “The World’s Largest Economies”, World Data Info, https://www.worlddata.info/largest-economies.php, (Erişim Tarihi: 28.08.2023).
[6] “Germany’s Epic Recession Continues: Economy Still Can’t Catch A Break”, Forbes, https://www.forbes.com/sites/simonconstable/2023/08/28/germanys-epic-recession-continues-economy-still-cant-catch-a-break/?sh=4269af782bd2, (Erişim Tarihi: 28.08.2023).
[7] “Russian Ruble Plunges Nearly 30% Against the Dollar Amid Sanctions over Ukraine Invasion”, CNBC, https://www.cnbc.com/2022/02/28/russian-ruble-dives-nearly-30percent-against-the-dollar-amid-sanctions-ukraine-crisis.html, (Erişim Tarihi: 23.08.2023).
[8] “Over 1,000 Foreign Companies Left Russia since Feb. 24: Report”, Alarabiya News, https://english.alarabiya.net/business/2022/05/31/Over-1-000-foreign-companies-left-Russia-since-Feb-24-Report, (Erişim Tarihi: 23.08.2023).
[9] ”EU Asks Member States To Cut Natural Gas Demand 15% By Next Spring”, Anadolu Agency, https://www.aa.com.tr/en/europe/eu-asks-member-states-to-cut-natural-gas-demand-15-by-next-spring/2641445, (Erişim Tarihi: 23.08.2023).
