İngiltere’de ana muhalefetteki İşçi Partisi Lideri Keir Starmer, 4 Ocak 2023 tarihinde hükümetteki Muhafazakâr Parti’yi 14 yıllık iktidarları boyunca ülkeyi çöküşe ve umutsuzluğa sürüklemekle suçlamış ve Başbakan Rishi Sunak’a erken seçim çağrısı yapmıştır. Starmer, 2010 yılından beri iktidarda olmayan sol ideolojiye sahip partisini en geç 2025 yılına kadar yapılması gereken bir seçimde tekrar iktidara taşımayı hedeflemektedir.[i]
Anketler, İşçi Partisi’nin Sunak’ın Muhafazakâr Partisi karşısında önde olduğunu göstermektedir. Muhafazakâr Parti, ekonomik problemler ve etik skandallarının ardı arkası kesilmeyen bir döneminde son 18 ay içinde üç başbakan değiştirmiştir. Ancak Starmer, partisini rehavete düşmemesi konusunda uyarmakta ve umutsuz seçmenleri umutsuzluktan uyandırmaya çalışmaktadır.[ii]
Starmer, çoğu kişinin “Britanya’nın değişime ihtiyaç duyduğu konusunda hemfikir olduğunu, ancak politikaya duyulan güvenin oldukça düşük bir şekilde seyrettiğini” belirtmiştir. “Aynı olduğumuzu söylediklerinde dinlemeyin. Aynı değiliz ve asla olmayacağız.” diye konuşan Starmer, seçmenlerin “Muhafazakâr Parti ile devam eden çöküş veya İşçi Partisi ile ulusal yenilenme” arasında bir seçim yapabileceklerini söylemiştir.[iii]
Enflasyon hala yüksekken ve ekonomi neredeyse büyüme göstermezken İşçi Partisi mali vaatlerde bulunmaktan kaçınmaktadır. Starmer, İşçi Partisi’nin vergileri düşürmeyi amaçladığını, ancak ekonominin büyümesini sağlamanın en öncelikli hedef olduğunu dile getirmiştir. Starmer, ayrıca İşçi Partisi’nin 2030 yılına kadar yeşil projelere yılda 28 milyar sterlin yatırım yapma sözünün kamu finansmanının durumuna bağlı olduğunu vurgulamıştır.[iv]
61 yaşındaki politikacı, rakiplerinin kendisine karşı kullandığı özgeçmişi benimseyerek önemli bir adım atmıştır. Starmer, eski bir insan hakları avukatı ve ulusal savcılık servisinin eski başkanıdır. Bu rollerin, “adalet ve kamu hizmetiyle ciddi hükümet sorumluluğunu” anlamasını sağladığını söylemektedir. Öte yandan Starmer, seçim kampanyasına başlaması için Sunak’a çağrıda bulunmuştur. 2022 yılının Ekim ayında iç liderlik yarışıyla başbakan olan Sunak, erken seçim yapmaya niyetli olmadığını göstermiştir. Sunak, seçim son tarihi öncesinde istediği zaman seçim ilan etme yetkisine sahiptir.
Son 14 yılda üç farklı başbakanın görev aldığı bir dönemde Muhafazakâr hükümetin karşılaştığı zorluklar, ekonomik durgunluk ve etik skandallar, İşçi Partisi Lideri Starmer’ın eleştirilerini arttırmıştır. Muhafazakâr lider Sunak, erken bir seçim için acele etmeme kararı alarak politikasını daha fazla geliştirme çabası içindedir.
Makul vergi indirimleri ve harcama artışlarına karşı çıkan Starmer, ekonominin canlandırılmasını öncelikli hedef olarak belirlemiştir. Bu yaklaşım, seçmenlere “devam eden çöküşle Muhafazakâr Parti veya İşçi Partisi ile ulusal yenilenme” arasında bir seçenek sunmaktadır. Sunak, ekonomiyi iyi yönetme ve vergileri azaltma sözleriyle, seçim öncesinde ekonomik çıkmazı aşma çabası içinde olduğunu vurgulamaktadır. Ancak yüksek enflasyon ve düşük ekonomik büyüme, Muhafazakâr hükümetin karşılaştığı zorlukları gözler önüne sermektedir. Sunak’ın göç politikası da seçim gündemine damgasını vurmuş durumdadır.
Britanya’nın politik manzarası, İşçi Partisi ve Muhafazakâr Parti Hükümeti arasındaki rekabetin ortasında bir dönüm noktasına gelmiştir. Keir Starmer’ın ve Rishi Sunak’ın ekonomik politikaları, seçmenin tercihlerini belirleyecek önemli faktörler olacaktır.
[i]“With 2024 Being a UK Election Year, the Opposition Wants an Early Vote. PM Rishi Sunak is in no Rush”, Associated Press News, https://apnews.com/article/uk-election-labour-party-starmer-sunak-2dc74d6ef3624958756b10ce0319aab1, (Erişim Tarihi: 05.01.2024).
[ii] Aynı yer.
[iii] Aynı yer.
[iv] Aynı yer.
