19 Kasım 2023 Pazar günü İngiltere Savunma Bakanlığı, Ukrayna’da savaşın ikinci kışına girerken cephede büyük değişikliklerin “yakın gelecekte pek olası olmadığını” açıklamıştır. İngiltere, Rusya’ya ait İnsansız Hava Araçlarının (İHA) Kiev’i hedef aldığını duyurmuştur. Rusya, Ukrayna’nın başkenti Kiev ile Cherkasy ve Poltava bölgelerini hedef alan 20 adet İran yapımı Şahid İHA’sı kullanmıştır. Ukrayna Hava Savunma Sistemleri, bu İHA’lardan 15 tanesini vurmuştur.[1]
Ukrayna Ordusu Sözcüsü Serhii Popko, Kiev’e yönelik bu saldırının son 48 saat içinde yapılan ikinci saldırı olduğunu söylemiştir. Ön raporlar, herhangi bir can kaybı veya kritik hasar olmadığını göstermektedir. İngiltere Savunma Bakanlığı hem Rusya’nın hem de Ukrayna’nın cephe hattında anlamlı bir ilerleme kaydetmediği bir durumda, cephe hattında “büyük değişikliklerin yakın gelecekte pek olası olmadığını” söylemiştir.[2]
Şiddetli çatışmaların Kharkiv bölgesinde Kupiansk yakınlarında, Dontesk bölgesinde Avdiivka’da ve Ukrayna kuvvetlerinin bir köprübaşı kurduğu Dinyeper Nehri’nin sol kıyısında yoğunlaştığını belirtilmiştir. Bu arada Rusya’nın Kherson şehrine yönelik saldırılarda yaralanan siviller olmuştur.[3] Kherson bölgesi yönetiminin başkanı Aleksandr Prokudin, saldırıda bir konut apartmanının zarar gördüğünü söylemiştir. Rus hava savunması, Moskova bölgesi üzerindeki Ukrayna İHA’sını 19 Kasım 2023 tarihinde düşürmüştür. Moskova Belediye Başkanı Sergei Sobyanin’in açıklamasına göre, enkazın Bogorodskiy bölgesine düştüğünü ve herhangi bir can kaybının olmadığını bildirmiştir.[4]
Bahse konu olan Rus İHA saldırıları, özellikle Kiev’e yönelik gerçekleştirilen ikinci saldırı, cephe hattındaki tansiyonun devam ettiğini göstermektedir. Ukrayna’nın hava savunma sistemleri, Rusya’ya ait İHA’ların birçoğunu başarılı bir şekilde etkisiz hale getirmektedir. Bu da savunma sistemlerinin halen kullanışlı olduğunu göstermektedir.
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, cephe hattında büyük değişikliklerin beklenmediğini vurgulamaktadır. Bu durum, taraflar arasındaki askeri çatışmanın uzun vadeli ve çıkmaz bir noktada olduğunu göstermektedir. Öte yandan Kherson şehrine yapılan Rus saldırısında sivil kayıpların yaşandığı ve bir konut apartmanının zarar gördüğü belirtilmektedir. Bu, sivil yerleşim alanlarına yönelik saldırıların devam ettiği ve bu saldırıların insan yaşamına ve altyapıya ciddi zararlar verdiğini gözler önüne sermektedir.
Rusya’nın başkent Moskova yakınlarında Ukrayna İHA’sını düşürmesi, çatışmanın artık sadece Ukrayna sınırları içinde değil, aynı zamanda bölgesel ve uluslararası bir boyut kazandığını göstermektedir. Bu, çatışmanın genişleyebileceği ve daha fazla ülkenin etkilenebileceği endişelerini artırabilir.
Dahası her iki tarafın da bilgi yayma ve algı yönetimi çabalarının bir parçası olarak açıklamalar yaptığı görülmektedir. Bu, çatışmanın sadece askeri değil, aynı zamanda bilgi savaşı boyutlarının da olduğunu göstermektedir.
Sivil yerleşim alanlarına yapılan saldırılar ve Kherson’daki olay, çatışmanın siviller üzerindeki olumsuz etkilerini vurgulamaktadır. İnsan hakları ihlalleri endişe verici bir durumu ortaya koymaktadır.
Ukrayna-Rusya çatışmasının ciddi bir sertlikte devam ettiği, askeri ve sivil boyutlarda ciddi sorunlar yaşandığı ve çatışmanın bölgesel ve uluslararası güvenlik üzerinde önemli etkilere sahip olduğu sonucuna varılabilir.
[1] “Russian Drones Target Kyiv as UK Defense Ministry Says Little Chance of Front-Line Change”, Associated Press News, https://apnews.com/article/russia-ukraine-war-drone-attack-kyiv-85438cbc0828ca1898106cfc9847028e, (Erişim Tarihi: 20.11.2023).
[2] Aynı yer.
[3] Aynı yer.
[4] Aynı yer.