Prof. Dr. Giray Saynur Derman, Türkiye-Rusya-İran 3’lü zirvesinin yankılarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Gündemin en önemli konularından biri Nursultan Nazarbayev’in istifasıydı. Çünkü Türkiye-Rusya ilişkileri açısından Nazarbayev çok etkin bir liderdi. Rusya ile yaşadığımız uçak krizinden sonra arabuluculuk yaptı ve 15 Temmuz Darbe Girişimi’nden sonra ülkemize destek verdi. Bu süreçte Rusya ve Türkiye için Nazarbayev’in istifası daha fazla önem taşıyordu. Kazakistan’da dengeler şu an oturdu. Nazarbayev, Nur Otan Partisi’nin Genel Başkanı olarak görevini sürdürüyor.” dedi.
Türkiye-Rusya ilişkilerine baktığımızda Sergey Lavrov, Antalya’da Mevlüt Çavuşoğlu’yla görüşecek. Vize kolaylıklarının sağlanması ve Rus vatandaşlarının ülkemize kolaylıkla seyahat etmesi konuları görüşülecek, çünkü yaz turizmi başlıyor ve turizm konusunda Ruslar bizim için çok önemli. Bu kapsamda görüşmeler yapılacak ve daha sonrasında Rusya’ya gidecekler. Bu bağlamda Rusya ile ilişkilerimiz gayet olumlu.” dedi.
Derman, “Astana Süreci’nde bu ülkeler İran ile birlikte aktör devletlerdi. Ayrıca Kazakistan’ın Çin ile ilişkileri de çok iyi. Rusya bir konuda çok eleştiri aldı; Venezuela’ya askeri yardım gönderdiği konusunda. Venezuela’da kriz hala devam etmekte. Maduro Hükümetini Türkiye, Meksika, Küba, Çin ve Rusya destekliyor. Fakat diğer tüm ülkeler karşı tarafta. Kendi doğal kaynaklarını kullanmalarına bile izin vermiyorlar.” dedi. Bu kapsam da Türk Dış Politikasının de etkilendiğini belirten Derman, “İç politika dış politikadan bağımsız değildir. Şu anda dövizdeki dalgalanmalar ve yerel seçim trafiği dış politikamızı kesinlikle etkileyecektir. Fakat şu an Rusya ile bölge çerçevesinde gayet istikrarlı bir çizgide ilerliyoruz. Seçim sonun kadar güvenli bir şekilde bu işi halledebileceğimizi düşünüyorum.” dedi.
Amerika Birleşik Devletler (ABD) Başkanı Donald Trump’ın Golan Tepelerine ilişkin yaptığı açıklamaya ilişkin olarak, “Bu açıklama son derece tepki çekti. Bölge istikrarının sağlanmasının tek yolunun İsrail ile anlaşmak olduğu ileri sürülüyordu. Kudüs ile başlayan uluslararası hukuka aykırılık devam ediyor.” şeklinde değerlendirdi.
Derman, “Lozan Anlaşması’nın bizim bir zaferimizdir. Çözümlenemeyen birtakım konular mevcut, fakat çözümlenen konular da önem teşkil ediyor. Musul sorununun çözümlenememiş olması, bugün yaşadığımız sıkıntıların sebebidir. Bunun haricinde Fransa ile yapılan Ankara Antlaşması ve Lozan Antlaşması hala gündeme getiriliyor. En son Yunanistan Cumhurbaşkanı Alexis Çipras Türkiye ziyaretinde gündeme geldi. Yunanistan ile yaşadığımız Doğu Akdeniz sorunu da şu an gündemde. Kuzey Kıbrıs bölgede yok sayılıyor. Kıbrıs meselesinin bizim açımızdan çok önemli olduğu son yaşananlar ile daha da belli oldu.
Giderek artan İslamofobi’ye ilişkin olarak, “Gerçekleşen saldırıları bir Müslüman yaptığında kolaylıkla terör eylemi olarak etiket yapıştırılırken, Venezuela örneğinde olduğu gibi yapan Müslüman olmayınca terör eylemi sayılmıyor. İslamofobi gerçekten büyüyor. 11 Eylül sonrası bu giderek artmaya başladı. Bu kapsamda başta ABD’de olmak üzere vatandaşlık, ülkeye giriş-çıkışlarda, mecliste bulunan Müslümanlara yönelik baskıların artacağını düşünüyorum. Bu tip hareketler insanları bloklaştırır.” olarak ifade etti.
