Özbekistan – Çin: Turizm Sektöründe Yatırım Çekme Mekanizmaları
Son yıllarda Özbekistan ile Çin arasındaki turizm iş birliği, hem turist akışındaki artış hem de stratejik yatırım ortaklığının kurulmasıyla yeni bir aşamaya ulaşmıştır. Turizm, iki ülke arasındaki ekonomik, kültürel ve toplumsal ilişkilerin derinleşmesinde önemli bir köprü işlevi görmektedir. Bu süreçte yatırım çekme, bölgesel kalkınmayı destekleme ve yeni turizm ürünlerini ortaklaşa geliştirme gibi mekanizmalar etkin biçimde hayata geçirilmektedir.
2025’in ilk yarısında Özbekistan, Çin’de düzenlenen en büyük uluslararası turizm fuarlarında ulusal pavyonunu tanıtmıştır: CSITE (Çengdu), GITF (Guangzhou) ve ITE Hong Kong. Ülkenin farklı bölgelerinden 100’ün üzerinde turizm işletmesi Özbekistan’ın zengin turizm potansiyelini sergilemiştir. Örneğin Guangzhou’daki GITF fuarı, 55 ülkeden 40.000 profesyoneli bir araya getirirken, ITE Hong Kong yaklaşık 60.000 ziyaretçiyi ağırlamış; bu etkinlikler Özbekistan açısından önemli pazarlama platformları hâline gelmiştir.
Bunun yanı sıra, Chongqing, Pekin, Makao, Fuzhou ve Shenzhen’in de aralarında bulunduğu dokuz büyük Çin kentinde tanıtım etkinlikleri (roadshow) düzenlenmiştir. Bu organizasyonlarda “Sincan Uygur Özerk Bölgesi + Özbekistan” gibi ortak tur paketleri, “İpek Yolu Maceraları” temalı rotalar ve kış turizmine yönelik destinasyonlar tanıtılmıştır. Ayrıca yüzlerce önde gelen Çinli seyahat şirketiyle yapılan B2B görüşmeler sonucunda 40’tan fazla iş birliği anlaşması imzalanmıştır.
3 Temmuz 2025’te Semerkant’ta gerçekleştirilen “İpek Yolu’nda Turizm” (WTA Silk Road Dialogue) uluslararası forumu, Çinli ve uluslararası turizm camiasından üst düzey temsilcileri bir araya getirmiştir. Forumda taraflar, “Sincan Uygur Özerk Bölgesi + Özbekistan” rotası çerçevesinde yatırım iş birliğinin derinleştirilmesi ve eyalet düzeyinde tanıtım ile yatırım girişimlerinin hayata geçirilmesi konusunda mutabakata varmıştır. Görüşmelerde, Hive’deki “Arda Khiva” turizm merkezi ile Buhara ve Semerkant’ın somut ve somut olmayan kültürel mirası öne çıkarılmış ve yeni turizm paketlerinin temeli atılmıştır.
Çinli turistlerin Özbekistan’a artan ilgisiyle birlikte hava ulaşımı altyapısı da güçlendirilmiştir. Temmuz 2025 itibarıyla üç büyük Çin havayolu şirketi – Air China, China Southern ve China Eastern – Özbekistan’a düzenli seferler başlatmıştır. Örneğin China Eastern, “Xi’an – Taşkent” ve “Şanghay – Taşkent” hatlarını açarken; Air China, “Pekin – Taşkent” hattında uçuşlara başlamıştır. Bu gelişmeler hem yatırımcılar hem de tur operatörleri açısından elverişli koşullar yaratmaktadır.
Yalnızca 2025’in ilk yarısında, Çinli yatırımcıların katılımıyla toplam 519,5 milyon ABD doları tutarında 16 turizm projesi başlatılmıştır. Bu yatırımlar, turizm altyapısının, otel sektörünün, tematik parkların ve ortak tur paketlerinin geliştirilmesini hedeflemektedir. Söz konusu projeler, turizm ürünlerini zenginleştirmekle kalmayıp yerel halk için istihdam imkânı yaratmakta ve bölgesel ekonominin çeşitlenmesine katkı sağlamaktadır.
Günümüzde Özbekistan ile Çin arasındaki turizm ilişkileri; turist akışlarını, yatırımları, altyapıyı ve teknolojik değişimi kapsayan kapsamlı bir iş birliği modeli ortaya koymaktadır. Fuar coğrafyasının genişlemesi, üst düzey forumların düzenlenmesi ve yeni hava yolu hatlarının açılması, Çin’den Özbekistan’ın turizm sektörüne yeni yatırımlar çekilmesi için güçlü fırsatlar yaratmaktadır. Bu da ülkenin hem yabancı turistler için cazip bir destinasyon hem de yatırımcılar için güvenilir bir pazar olarak konumlanmasına sağlam bir temel oluşturmaktadır.
Umid Şadiyev,
Turizm Komitesi Başkanı
