Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, 19 Ocak 2024 tarihinde yaptığı açıklamada, Rusya’nın 5-8 yıl içinde NATO’ya saldırabileceği[1] ve bu bağlamda Avrupa Birliği’nin son yılın sonuna kadar savaşa hazırlanması gerektiği uyarısında bulunmuştur.[2] On yılın sonuna doğru Rus tehditlerinin artacağı uyarısında bulunan Alman Bakan, Avrupa ülkelerini savunma sanayilerini güçlendirmeye ve jeopolitik değişimlere uyum sağlamaya çağırmıştır. Avrupa Birliği ülkelerinin ve özellikle ABD’nin kıtaya olan ilgisinin azaldığına dikkat çeken Pistorius, “Rusya’nın Baltık ülkelerine, Gürcistan’a ve Moldova’ya yönelik tehditlerinin çok ciddiye alınması” gerektiğini söylemiştir.
Almanya, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından oluşturulan 100 milyar avroluk özel fondan yararlanarak silahlı kuvvetlerini yeniden inşa etme çabalarını yoğunlaştırmıştır. Bu yılın başında Savunma Bakanlığı görevini üstlenen Pistorius, Almanya’da İkinci Dünya Savaşı sonrasında şekillenen pasifist anlayışta görülen son sapmalar nedeniyle eleştirilere maruz kalmıştır.
Alman Bakan, ülkenin “savaşa hazır olmasını” ve Avrupa’da askeri liderlik rolünü üstlenmesini öngören yeni savunma önergeleri sunarak daha sağlam bir askeri yapı oluşturmaya çalıştırmıştır. Konuyla ilgili Pistorious, “Savunma sanayisinin kapasitelerini artırması zaman alacak. Şimdi hem silahlı kuvvetler hem sanayi hem de toplum açısından bu seviyeyi yakalamak için yaklaşık beş ila sekiz yılımız var.” yorumunda bulunmuştur. Avrupa savunma işbirliğini güçlendirmek amacıyla Pistorius, Almanya, Polonya ve Fransa’dan oluşan gayri resmi bir forum olan Weimar Üçgeni’ne askeri bir bileşenin eklenmesini savunmuştur.
Avrupa’daki stratejistler, “Rus saldırısı riski” hakkında sürekli uyarılarda bulunmaktadırlar. Böylesi bir dönemde Berlin, Litvanya bölgesine yeni bir zırhlı tank tugayı yerleştirmek için harekete geçmiştir.[3] Böylece Rusya’nın NATO topraklarına bir saldırı başlatması durumunda binlerce Alman askeri, Rusya sınırından yalnızca 100 kilometre uzakta ve doğrudan ateş hattında kalacaktır.
Litvanya’ya yapılan bu destekle ilgili konuşan Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, Baltık ülkesinde 4.800 Alman askerinin konuşlandırılmasını öngören bir anlaşmanın imzalanacağını duyurmuştur. Pistorius, “Savaşa hazır bu tugayla burada, ittifakta ve NATO’nun doğu kanadında liderlik sorumluluğunu üstleniyoruz. Projenin hızı, Almanya’nın yeni güvenlik gerçekliğini anladığını açıkça gösteriyor.” ifadelerini kullanmıştır.[4]
Bu üsler, Rusya’nın Kaliningrad bölgesini ve yakın müttefiki Belarus’u birbirine bağlayan dar bir geçit olan Suwałki Geçidi’ne çok yakın bir konumdadır. Batılı askeri planlamacılar, bu bölgenin Rusya’nın Ukrayna’dan sonraki ilk NATO hedeflerinden biri olacağı konusunda uyarmaktadır.
Almanya’nın yanı sıra Birleşik Krallık Genelkurmay Başkanı General Sir Patrick Sanders, ülkesinin Rusya’yla savaşa girmesi durumunda Britanyalıların silahlı kuvvetlerde savaşmaya çağrılabileceği konusunda uyarmıştır.[5] İngiliz Ordusu’nun komutanı, NATO’nun Rusya’yla savaşa girmesi halinde Britanyalı kadın ve erkeklerin göreve hazır olmaları gerektiğini belirtmiştir.
İngiliz General’in sözlerinden birkaç gün önce, 17 Ocak 2024 tarihinde NATO Askeri Komite Başkanı Oramiral Rob Bauer, askeri ittifakın önümüzdeki 20 yıl içinde Vladimir Putin’in güçleriyle çatışmaya hazırlanması gerektiğini söylemiştir.[6]
İngiliz Ordusu’nun eski genelkurmaylarından General Lord Dannatt ise ordunun küçülen yapısına dikkat çekmiş ve 2006 yılında 102.000 personelden bugün 74.000’e düştüğünü vurgulamıştır. Ona göre; Birleşik Krallık silahlı kuvvetlerinin mevcut durumu, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya’ya karşı kurulamayan üstünlükle benzerdir. Bu anlamda General Lord Dannatt’a göre; “Tarihin tekerrür etmesi ciddi bir tehlikedir.” Fakat bu kez, İngiltere’nin Rusya’ya karşı üstünlük kuramayacağı tahmin edilmektedir. Artan jeopolitik belirsizliğe işaret eden General Lord Dannatt, “Eğer silahlı kuvvetlerimiz Moskova veya Pekin’in gelecekteki saldırılarını caydıracak kadar güçlü değilse, bu küçük bir savaş değil, büyük bir savaş olacaktır.”yorumunda bulunmuştur.[7]
İngiltere’nin eski Savunma Bakanı Tobias Ellwood ise “dünyada bir 1939 hissi” bulunduğunu ve Britanya’nın “ufukta yaklaşan şeyle” başa çıkacak donanıma sahip olmadığını söylemiştir. Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline işaret eden Ellwood, şu değerlendirmede bulunmuştur:[8]
“Batı’nın bununla başa çıkmak istemesi konusunda bir riskten kaçınma var ve Birleşmiş Milletler gibi küresel kurumlarımız bu uluslardan (Rusya’dan) hesap soramaz durumda. Dünyamız artık barış içinde değil. Savaş halindeki bir dünyaya doğru ilerliyoruz. Britanya’nın kesinlikle oynayacağı bir rol var ama savunma duruşumuzu yükseltmemiz gerekiyor.”
Hem Almanya hem İngiltere’nin Rusya’ya karşı bir savaş hazırlığı içerisinde olduğu görülmektedir. Özellikle Almanya’nın “Weimer Üçgeni” platformu kapsamında Polonya ve Fransa’yla askeri ittifak kurma çabaları dikkat çekicidir. Zira Polonya, aynı zamanda Ukrayna ve İngiltere’yle de savunma ittifakı kurmuş durumdadır. Böylelikle Avrupa’da gayri resmi ittifaklar dönemi inşa edilmeye başlamıştır. Bu, birinci ve ikinci dünya savaşları öncesinde kurulan koalisyon ve cepheleşmeye oldukça benzerdir. Yine bu süreçte Ukrayna’nın G7 ülkelerinin yanı sıra Romanya ve Hollanda’yla ikili savunma anlaşmalarını müzakere ettiğini vurgulamamız gerekir. Avrupa ülkeleri, NATO’dan bağımsız olarak, kendi aralarında ikili ve çoklu savunma ittifakları kurma yoluna gitmektedirler. Bu adımlar, NATO’nun Rusya’ya karşı kolektif savunma kapasitesini daha da geliştirmekte, fakat aynı zamanda Rusya’yı daha fazla provoke ederek Avrupa’daki savaş riskini tırmandırmaktadır.
[1] “Putin Could Attack NATO in 5 To 8 Years, German Defense Minister Warns”, Politico, https://www.politico.eu/article/vladimir-putin-russia-germany-boris-pistorius-nato/, (Erişim Tarihi: 24.01.2024).
[2] “EU Should Prepare for War by End of Decade, German Defence Minister Warns”, Euronews, https://www.euronews.com/2023/12/18/eu-should-prepare-for-war-by-end-of-decade-german-defence-minister-warns, (Erişim Tarihi: 24.01.2024).
[3] “Germany Puts Its Troops in The Line of Fire If Putin Attacks NATO”, Politico, https://www.politico.eu/article/germany-strikes-deal-with-lithuania-on-its-first-permanent-foreign-troop-deployment/, (Erişim Tarihi: 24.01.2024).
[4] Aynı yer.
[5] “Britons face call-up to fight in the armed forces if UK goes to war with Russia, top army chief warns”, Independent, https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/britain-war-russia-putin-nato-b2483837.html, (Erişim Tarihi: 24.01.2024).
[6] “NATO Askeri Komuta Başkanı Bauer’den Batı’ya, Savaşmak Dahil ‘Her an Her Şeye Hazır Olun’ Çağrısı”, Euronews, https://tr.euronews.com/2024/01/17/nato-askeri-komuta-baskani-bauerden-batiya-savasmak-dahil-her-an-her-seye-hazir-olun-cagri, (Erişim Tarihi: 24.01.2024).
[7] Aynı yer.
[8] Aynı yer.
