Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’ya karşı saldırıların yoğunlaştırılacağını söylemiştir. 30 Aralık 2023 günü Rusya’nın Belgorod şehrine yönelik gerçekleşen hava saldırısı, Rus yetkililere göre en az 25 kişinin ölümüne ve 100’den fazla kişinin yaralanmasına neden olmuştur.[i]
Rusya, saldırıyı, savaşın başından bu yana ülke topraklarındaki en ölümcül saldırılardan biri olarak nitelendirmiştir. Putin, 1 Ocak 2024 tarihinde bir askeri hastaneye yaptığı ziyaret sırasında, “Saldırıları yoğunlaştıracağız. Sivillere karşı işlenen suçlar cezasız kalmayacak. Bu kesin” demiştir. Rus lider, “askeri tesisleri” vurmaya devam edeceklerini belirtmiş ve “bugün bunu yapıyoruz, yarın da devam edeceğiz” diye eklemiştir.[ii]
Putin daha önce Belgorod’daki yıkımı “terör saldırısı” olarak nitelendirmiş ve Ukrayna kuvvetlerini “yılbaşı gecesinden önce insanların yürüdüğü şehir merkezini hedef almakla” suçlamıştı. Rus Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Belgorod’u füzeler ve roketlerle vurduğunu söylemiştir. Çoğu silahın imha edildiğini ancak bazı kalıntıların şehre düştüğünü belirtmiştir.[iii]
Öte yandan Odesa bölgesi ve Rus işgali altındaki doğu şehri Donetsk’e yapılan yeni yıl saldırılarında en az beş kişi ölmüştür. Batıdaki Lviv şehrindeki Rus saldırıları, İkinci Dünya Savaşı sırasında Ukrayna’nın bağımsızlığı için savaşan askeri komutan Roman Shukhevych’e adanmış bir müzeyi ciddi şekilde yıkıma uğratmıştır. Dubliany kasabasındaki üniversite binaları da zarar görmüştür.[iv]
Putin’in saldırıya verdiği tepkiler ve söylemler önemlidir. Özellikle, “terör saldırısı” ifadesi ve sivillerin hedef alındığı iddiası üzerinde durulabilir. Bu açıklamaların, ulusal ve uluslararası düzeyde nasıl algılandığı ve çatışmanın seyrini nasıl etkilediği öneme haiz bir durum teşkil etmektedir. Gelişmelerde saldırının ardından Ukrayna’nın farklı bölgelerine yapılan saldırılar ve bu saldırılardan kaynaklanan kayıplar da belirtilmektedir. Ulusal ve uluslararası toplumun bu olaylara nasıl tepki verdiği, diplomatik ilişkilerin nasıl etkilendiği ve uluslararası hukuk çerçevesinde yaşanan gelişmeler dikkat çekicidir.
Putin’in açıklamalarında, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarına dair algı yönetimi ve propaganda unsurları dikkat çekmektedir. Bu bağlamda bilgi savaşı, medya manipülasyonu ve tarafların kamuoyunu etkileme çabaları da incelenebilir.
Sonuç olarak saldırı sonucu ortaya çıkan insan hakları ihlalleri, özellikle sivil kayıplar üzerinde durulabilir. Saldırıların sivillere yönelik olup olmadığı, uluslararası hukuk kurallarına uyulup uyulmadığı ve bu tür saldırıların insan hakları perspektifinden değerlendirilmesi önemlidir.
[i] “Putin Vows to Intensify Strikes on Ukraine after Deadly Belgorod Attack”, Al Jazeera, https://www.aljazeera.com/news/2024/1/1/putin-vows-to-intensify-strikes-on-ukraine-after-deadly-belgorod-attack, (Erişim Tarihi: 02.01.2023).
[ii] Aynı yer.
[iii] Aynı yer.
[iv] Aynı yer.
