Orta Asya ülkeleri, turizmdeki dijitalleşme yolculuğunda önemli adımlar atmıştır. Bölge ülkeleri, dijital platformların ve çözümlerin uygulanması suretiyle turistlerin deneyimini iyileştirmeyi ve bölgesel turizmi canlandırmayı hedeflemektedir.
Buradan hareketle Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM), Orta Asya ülkelerinin turizmde dijital dönüşüm süreçlerini değerlendirmek üzere Orta Asya Üniversitesi, Kamu Politikası ve Yönetimi Enstitüsü’nden Araş. Gör. Zalina Enikeeva ile yapmış olduğu röportajı dikkatlerinize sunmaktadır.
1. Dijital dönüşüm turizmde ne anlama gelmektedir? Hangi Orta Asya ülkeleri dijital dönüşüme katılmaktadır?
Turizmde dijital dönüşüm, müşteri deneyimini iyileştirmek, iş süreçlerini sağlamlaştırmak ve yeni iş fırsatları yaratmak amacıyla dijital teknolojilerin turizm sektörüne entegre edilmesi anlamına gelmektedir. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’ne (eski BM Dünya Ticaret Örgütü) göre turizm, online uçuş ve otel rezervasyonunun dijital bir öncü haline gelmesiyle küresel ölçekte iş süreçlerini dijitalleştiren ilk sektörlerden biri olmuştur.
Turizm sektöründeki dijital teknolojiler, rezervasyon deneyimini, temassız ödemeleri ve dijital biletlemeyi geliştirmek için sürükleyici ön izlemeler ve sanal turlar sağlayabilir. Bu teknolojiler, seyahatleri planlamayı ve kişiselleştirmeyi kolaylaştırarak seyahati iyileştirmeye yardımcı olurken, destinasyonların daha geniş ve daha ilgili bir kitleyle bağlantı kurmasına da yardımcı olmaktadır. Turizmde dijital dönüşümün mükemmel örnekleri; Booking.com, AirBNB, TripAdvisor gibi web-platformlarıdır.
Her Orta Asya ülkesi turizm sektörlerinde dijital teknolojileri kullanmaktadır. Bazı ülkeler daha büyük ölçüde, bazıları daha az ölçüdedir. Her Orta Asya ülkesinde TripAdvisor’da yerel kafe, restoran ve eğlencelerle ilgili bilgilere ulaşılabilmektedir.
2. Kazakistan ve diğer Orta Asya ülkelerinin turizm sektöründeki dijital dönüşümü nasıl ele aldıklarını düşünüyorsunuz?
Öncelikle tüm Orta Asya ülkeleri, son birkaç yıldır dijital teknolojileri ekonomilerine uygulamaya çalışmaktadır. Çoğunlukla makroekonomik alanın, iç ve dış ticaretin, finans sektörünün, vergi sisteminin, bankacılık sisteminin dijitalleşmesinin yanı sıra e-devletin hayata geçirilmesi hedeflemektedir. Bazı ülkeler dijitalleşme konusunda daha fazla ilerleme kaydetmiş ve turizm sektörü de dahil olmak üzere dijital dönüşüme önem vermiştir. Böylece Kırgızistan, 2019-2023 yılları için turizmin geliştirilmesine yönelik Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti Programı’nı kabul etmiştir.
Kazakistan, “Akıllı Şehirler” kavramını içeren ve böylece şehirleri sadece vatandaşlar için değil turistler için de uygun hale getiren ‘Dijital Kazakistan’ ulusal programını kabul etmiştir. Buna ek olarak Kazak ulusal web sitesi “kazakhstan.travel”, “Altyn Orda”, “Tourstat.kz” ve “E-konak” dahil olmak üzere bir dizi özel dijital platform sunmaktadır.
3. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO) ‘Birleşmiş Milletler Turizmi’ olarak yeniden markalaşmasının ve yeni sloganının ‘Dünyayı yakınlaştırmak’ olmasının bir parçası olarak diğer Orta Asya ülkelerindeki Genel Kurul’da bu duyurunun arkasındaki temel motivasyon nedir?
Bu yeni slogan altında BM Turizmi, turizmin küresel ekonomideki en büyük sektörlerden biri olduğu ve tüm destinasyonlarda kültürler arasında köprü kurma ve sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etme gücüne sahip olduğu anlamına gelmektedir. Orta Asya ülkeleri istisna değildir. Turizmde karşılıklı işbirliği sayesinde yeni ortak destinasyonlar yaratarak, dünyanın başka yerlerinden turistler bölgeye geldiğinde ve sadece bir ülkeyi, örneğin sadece Kırgızistan’ı ziyaret etmediğinde, aynı zamanda Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan’a da gittiğinde, turizmde sınır ötesi işbirliği bağlamında tüm bölgeyi zenginleştirebilir. Bu, sadece turizmi değil, aynı zamanda ticareti, üretimi, tarımı ve ekonominin diğer birçok sektörünü de kolaylaştırabilir.
